extingui, ita nihil molestiae patimur innocentem)49. Zakaz ten świadczy - rzecz jasna - o istnieniu sprzecznej z nim praktyki, jednocześnie jednak zasługuje na uwagę dobór wartościujących określeń. Winnym zabójstwa jest tylko jego sprawca. Członek rodu zbrodniarza jest człowiekiem niewinnym. Królewski kodyfikator posługuje się systemem pojęciowym, który wyłącza kategorię zbiorowej winy, a w konsekwencji nie dopuszcza stosowania zbiorowej odpowiedzialności. Retoryka taka mogła już widocznie przemawiać do Burgundów osiadłych od połowy V w. wśród Rzymian na statusie sprzymierzeńców cesarstwa. W królestwach anglosaskich, u ludów skandynawskich, ale także u Longobardów i Sasów wykorzenienie kolektywistycznych tradycji związanych z rozumieniem winy i kary wymagało dłuższego czasu i bardziej