sprawiała władzy ludowej kłopotów - była pasywna, bezideowa i bierna. Natomiast tym, którzy takiej Polski nie potrafili zaakceptować, dawano bez żadnych kłopotów rzecz tak cenną w PRL i tak kapryśnie dystrybuowaną przez władze jak paszport. I setki tysięcy ludzi, którzy nie mogli się pogodzić z szarością życia, beznadziejnością swojej sytuacji, zaczęło wyjeżdżać z Polski. Zanim wstąpiłem do Zakonu, byłem fizykiem. Po dzień dzisiejszy w wielu krajach na najlepszych uczelniach Anglii, Ameryki czy Niemiec spotykam moich kolegów. Tych najbardziej utalentowanych. W latach 80. wyjechało z Polski około miliona osób, zazwyczaj dobrze wyedukowanych i przedsiębiorczych. To gigantyczna - porównywalna jedynie z wojną - strata dla kraju