była literatura dewocyjna i romansowa, lansująca najczęściej bohaterów zacnych i szlachetnych, ale nie bardzo mądrych.<br>Byłoby oczywiście rzeczą zabawną przypisywać nieszczęścia narodowe romansom, rozbiory - Koloandrowi i Magielonie. Wykażmy więc cierpliwość, bo czeka nas daleka droga, zwłaszcza że pojawią się nowi bohaterowie. Na widowni - czasopismo "Monitor", biblia polskiego oświecenia, szkoła nowej moralności i polityki. Rozpoczyna się ostre natarcie na Staruszkiewiczów, Ochotnickich, Marnotrawskich, żony i kawalerów modnych. Kolejny paradoks: nie tylko konserwatyzm szlachecki stał się dla "oświeconych" przeciwnikiem, ale i cudzoziemszczyzna. Jak w sarmatyzmie, tyle że w innej funkcji: zwolennicy Rousseau i Woltera wyśmiewają tych, którzy z podróży do Paryża przywożą snobistyczne mody