główny wpływ na ustrój danego zbiornika mają warunki klimatyczne, ponadto zlewnia jeziora, jego misa, dynamika wód itp. Z uwagi na znaczną różnorodność jezior pojawiła się konieczność ich systematyzowania. Celem jego jest ustalenie zróżnicowania w obrębie głównych cech, a także wypracowanie układów typologicznych uwzględniających zarówno odrębności, jak i podobieństwa w procesach obiegu materii i energii, które są kluczowe dla przebiegu ewolucji jeziora. Jakkolwiek stosowane obecnie typologie są dalekie od doskonałości, w ostatnich kilkudziesięciu latach zakres ich stosowalności znacznie się rozszerzył i obecnie dotyczą m.in. samych wód, mis, struktury bilansu wodnego, bądź osadów dennych. W poniższym rozdziale zajmiemy się podziałami odnoszącymi się