Użyteczna może być także analiza warunków hydrogeologicznych, która potwierdza lub wyklucza zasilanie jezior przez wody podziemne. Opierając się na niej, można ponadto ustalić, które poziomy wodonośne są drenowane. Na wielkość odpływu i dopływu istotny wpływ ma położenie jeziora w obrębie zlewni. Gdy zbiornik leży blisko działu wodnego, wówczas dopływ i odpływ nie mają dużego znaczenia. Inaczej jest, gdy jezioro jest zlokalizowane w środkowej lub dolnej części zlewni. Pewnego rodzaju wypadkową splotu elementów pionowej i poziomej wymiany wody jest tzw. czynna retencja, wyrażająca się zmianami kubatury wody w zakresie określonym oscylacjami jej poziomu.<br>Przy ustalaniu szczegółowej struktury bilansu bardzo ważne jest to