języka

Słownik języka polskiego PWN*

bierna znajomość języka «brak umiejętności posługiwania się językiem obcym w mowie»
czynna znajomość języka «umiejętność posługiwania się językiem obcym w mowie i w piśmie»
funkcja ekspresywna, emotywna języka, mowy, wypowiedzi itp. jęz. «funkcja języka polegająca na ujawnianiu poprzez użycie określonych środków językowych pewnych cech mówiącego»
funkcja fatyczna języka, mowy, wypowiedzi itp. jęz. «funkcja języka służąca podtrzymaniu kontaktu, nie zaś wymianie informacji»
funkcja impresywna języka, mowy, wypowiedzi itp. jęz. «funkcja języka polegająca na oddziaływaniu na wolę i zachowanie rozmówcy za pomocą skierowanych do niego znaków językowych»
funkcja komunikatywna języka jęz. «funkcja języka polegająca na tym, że za pomocą przekazywanego tekstu nadawca porozumiewa się z odbiorcą»
funkcja poetycka języka, mowy, wypowiedzi itp. jęz. «funkcja języka polegająca na zwracaniu uwagi odbiorcy na same znaki językowe»
użytkownik języka «osoba mówiąca danym językiem»
język
1. «ruchliwy narząd położony na dnie jamy ustnej ssaków, płazów, gadów i ptaków, biorący udział w przyjmowaniu pokarmów, ponadto u ludzi jeden z najważniejszych organów mowy»
2. «system znaków dźwiękowych służących do porozumiewania się przez członków danego narodu, społeczeństwa»
3. «sposób porozumiewania się ludzi pewnego środowiska lub zawodu oraz zapisu i przekazywania informacji w jakiejś dziedzinie wiedzy»
4. «sposób formułowania wypowiedzi w mowie lub piśmie, charakterystyczny dla danego człowieka, autora, dzieła, epoki»
5. «utrwalony społecznie zespół znaków dotyczących jakichś działań człowieka lub wyrażających jego emocje oraz każdy układ elementów rzeczywistości, któremu człowiek nadał jakąś treść»
6. «przedmiot, część jakiegoś urządzenia, fragment terenu itp. o wąskim, wydłużonym kształcie»
7. daw. «jeniec schwytany dla powzięcia wiadomości o nieprzyjacielu»

• językowy • jęzor
język bengalski, język bengali «urzędowy język w Bangladeszu»
języki kentumowe, języki kentum «grupa języków indoeuropejskich, w których hipotetyczne praindoeuropejskie k miękkie utożsamiło się z k twardym i nie podlegało innym zmianom artykulacyjnym»
języki satemowe, języki satem «grupa języków indoeuropejskich, w których hipotetyczne praindoeuropejskie k miękkie ulegało uszczelinowieniu i przesunęło swoją artykulację do przodu, przechodząc w s, ś, sz»
język afgański «jeden z języków urzędowych w Afganistanie»
język albański «urzędowy język w Albanii»
język amerykański «odmiana języka angielskiego używana w Stanach Zjednoczonych Ameryki»
język angielski «urzędowy język Wielkiej Brytanii, USA, Nowej Zelandii, Australii i kilkunastu państw afrykańskich, jeden z urzędowych języków w Kanadzie, Irlandii i RPA»
język angloamerykański «odmiana języka angielskiego, którym posługują się Amerykanie»
język arabski «urzędowy język w państwach zamieszkanych głównie przez Arabów»
język aramejski «język semicki używany w starożytnej Syrii»
język armeński, ormiański «urzędowy język w Armenii»
język artystyczny «język utworów literackich»
język azerbejdżański «urzędowy język w Azerbejdżanie»
język baskijski «język Basków»
język białoruski «jeden z dwóch języków urzędowych na Białorusi»
język birmański «urzędowy język Birmy»
język bułgarski «urzędowy język w Bułgarii»
język cerkiewny «słowiański język liturgii Kościoła Wschodniego»
język czeski «urzędowy język w Czechach»
język dolnołużycki «język zachodniosłowiański używany przez Łużyczan mieszkających w rejonie Chociebuża»
język duński «urzędowy język w Danii»
język eskimoski «etniczny język Eskimosów»
język estoński «urzędowy język w Estonii»
język ezopowy «sposób formułowania wypowiedzi polegający na utrzymaniu treści moralizujących lub satyrycznych pod osłoną alegorii lub wieloznacznych fabuł»
język fiński «jeden z języków urzędowych w Finlandii»
język flamandzki «jeden z urzędowych języków w Belgii»
język francuski «urzędowy język we Francji, jeden z urzędowych języków w Belgii, Kanadzie, Luksemburgu i Szwajcarii»
język fryzyjski «język z zachodniej grupy języków germańskich, używany m.in. w Holandii»
język górnołużycki «język zachodniosłowiański używany przez Łużyczan mieszkających w rejonie Budziszyna»
język grecki «język używany w starożytności na Półwyspie Bałkańskim i na wybrzeżach Azji Mniejszej»
język hebrajski «urzędowy język w Izraelu»
język hetycki «język, którym mówiono w Azji Mniejszej w II tysiącleciu p.n.e.»
język hiszpański «jeden z języków urzędowych w Hiszpanii oraz w niektórych krajach Ameryki Południowej i Środkowej oraz Afryki»
język holenderski «odmiana języka niderlandzkiego używana w Holandii»
języki afroazjatyckie, chamito-semickie «rodzina języków używanych w Afryce Północnej»
języki aglutynacyjne «języki, w których stosunki gramatyczne w zdaniu oznaczone są w formach wyrazów za pomocą afiksów, z których każdy ma tylko jedną funkcję w danym połączeniu»
języki alternacyjne «języki, w których stosunki gramatyczne w zdaniu są tworzone przez wymieniające się samogłoski, zaś spółgłoski są elementem stałym i nadają wyrazom znaczenie»
języki analityczne, amorficzne, izolujące, pozycyjne «języki, które w przeciwieństwie do języków syntetycznych wyrażają funkcje gramatyczne za pomocą luźnych morfemów w postaci np. przyimków, elementów przysłówkowych, zaimkowych oraz słów posiłkowych, np. fr. vin; du vin wobec pol. wino; wina»
języki anatolijskie «grupa języków indoeuropejskich w Azji Mniejszej używanych od II tysiąclecia p.n.e. do początku naszej ery»
języki bałtyckie «grupa języków indoeuropejskich obejmująca język litewski, łotewski oraz wymarłe języki Prusów, Jaćwingów i Kurów»
języki bantu «grupa języków afrykańskich, którymi posługują się ludy Bantu»
języki celtyckie «zachodnia gałąź języków indoeuropejskich»
języki chamickie «grupa języków powstała w starożytności, rozprzestrzeniających się z Półwyspu Arabskiego na północną i wschodnią Afrykę»
języki fleksyjne, syntetyczne «języki, w których stosunki gramatyczne w zdaniu oznaczane są w formach wyrazów za pomocą afiksów, łączących kilka funkcji»
języki germańskie «grupa języków indoeuropejskich, której przedstawicielami są dziś m.in. niemiecki, szwedzki, norweski, angielski»
języki indoeuropejskie «rodzina języków, do której należą prawie wszystkie języki ludów europejskich oraz języki indyjskie, irańskie oraz język ormiański»
języki inkorporacyjne, koncentryczne «języki, których cechą charakterystyczną jest włączanie do czasownika określeń zaimkowych, a nawet rzeczownikowych, przez co całe zdanie koncentruje się w orzeczeniu»
języki irańskie «grupa języków indoeuropejskich występująca w południowo-zachodniej części Azji, głównie w Iranie»
języki klasyczne «język grecki i łaciński»
języki lechickie «północna grupa języków zachodniosłowiańskich obejmująca dzisiaj jedynie język polski»
języki łużyckie «grupa języków słowiańskich, używana przez Łużyczan»
języki mongolskie «grupa siedmiu języków używanych w środkowej i południowej Azji»
język indonezyjski «oficjalny język mieszkańców Indonezji»
języki nominatywne «języki, w których funkcję podmiotu w zdaniach pełni rzeczownik w mianowniku»
języki pokrewne «języki wywodzące się z jednego języka wspólnego»
języki polisyntetyczne «języki, których cechą znamienną są długie, wielostopniowe wyrazy złożone»
języki południowosłowiańskie «grupa języków słowiańskich obejmująca języki: bułgarski, serbsko-chorwacki, macedoński, słoweński i staro-cerkiewno-słowiański»
języki postpozycyjne «języki, w których morfemy gramatyczne wyrazów stoją po morfemach leksykalnych, a w złożeniach – człon określany po członie określającym, np. ręk-a, żywo-płot»
język irlandzki «urzędowy język w Irlandii»
języki romańskie «języki wywodzące się z łaciny ludowej, np. rumuński, włoski, hiszpański, portugalski»
języki ruskie «języki wschodniosłowiańskie: rosyjski, ukraiński, białoruski, zwłaszcza w ich wcześniejszym okresie historycznym»
języki semickie «języki tworzące wraz z językami chamickimi chamito-semicką rodzinę językową, np. hebrajski, arabski, etiopski»
język islandzki «urzędowy język w Islandii»
języki słowiańskie «jedna z grup indoeuropejskiej rodziny językowej»
języki toniczne «języki oparte na akcencie tonicznym, np. niektóre języki afrykańskie lub język chiński»
języki ugrofińskie «najważniejsza nieindoeuropejska rodzina języków w Europie obejmująca m.in. fiński, estoński i węgierski»
języki wschodniosłowiańskie «grupa języków słowiańskich obejmująca języki: rosyjski, ukraiński, białoruski»
języki zachodniosłowiańskie «grupa języków słowiańskich obejmująca języki: polski, czeski, słowacki, dolnołużycki, górnołużycki i (martwy) połabski»
język japoński «urzędowy język w Japonii»
język kazachski, kazaski «urzędowy język w Kazachstanie»
język koreański «urzędowy język w Korei Północnej i w Korei Południowej»
język laotański «urzędowy język w Laosie»
język literacki «pisana, staranna odmiana języka ogólnego»
język litewski «urzędowy język na Litwie»
język łotewski «urzędowy język na Łotwie»
język macedoński
1. «urzędowy język w Macedonii»
2. «język starożytnej Macedonii»
język martwy «język istniejący tylko w formie pisanej, niebędący w użyciu»
język maszynowy «język programowania, w którym stosuje się wyłącznie rozkazy objęte listą rozkazów komputera»
język migowy «system znaków umownych, wykonywanych przy użyciu gestów i mimiki, służących głuchym i głuchoniemym do porozumiewania się»
język mołdawski «język urzędowy w Mołdawii»
język naturalny «język będący wytworem historycznego rozwoju, w przeciwieństwie do języków sztucznych»
język naukowy «język charakteryzujący się występowaniem słownictwa specjalistycznego i ścisłością sformułowań»
język niemiecki «urzędowy język w Niemczech i w Austrii, jeden z języków urzędowych w Belgii, Szwajcarii i Luksemburgu»
język norweski «urzędowy język w Norwegii»
język ogólny «odmiana języka narodowego znana ogółowi społeczeństwa»
język perski «urzędowy język w Iranie»
język polski «urzędowy język w Polsce»
język portugalski «urzędowy język Portugalii, Brazylii i byłych kolonii portugalskich w Afryce»
język potoczny «wariant języka używany w codziennych sytuacjach życiowych»
język praindoeuropejski «hipotetyczny, rekonstruowany język, z którego wywodzą się języki europejskie»
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego