13.4. [40] Przymiotniki zakończone na -ski
13.4.1. Przymiotnikowy przyrostek -ski, dodany do rzeczowników o temacie zakończonym na: g, ch, z, s, sz, ż, c, szcz, śl, rk, rg, tworzył na granicy rdzenia i przyrostka różnego rodzaju grupy spółgłoskowe, które w przeszłości ulegały uproszczeniu, doprowadzając do współczesnej postaci tych przymiotników. Dziś piszemy je zgodnie z wymową:
| Przykłady | |
| Morąg | — morąski |
| Norweg | — norweski |
| Praga | — praski |
| Czech | — czeski |
| Kazach | — kazaski, kazachski |
| Włoch | — włoski |
| Bełz | — bełski |
| Francuz | — francuski |
| Kartuzy | — kartuski |
| Kirgiz | — kirgiski |
| Eskimos | — eskimoski |
| Kampinos | — kampinoski |
| Sas | — saski |
| Kalisz | — kaliski |
| Łotysz | — łotyski |
| Marzysz | — marzyski |
| Chociebuż | — chociebuski |
| Chodzież | — chodzieski |
| Książ | — ksiąski |
| Libiąż | — libiąski |
| mąż | — męski |
| szewc | — szewski |
| Bydgoszcz | — bydgoski |
| Małogoszcz | — małogoski |
| Przemyśl | — przemyski |
| Tomyśl | — tomyski |
| Kluczbork | — kluczborski |
| Hamburg | — hamburski |
| Norymberga | — norymberski |
| Nowy Targ | — nowotarski. |
UWAGA: Formy żeńskie od Francuz, Kirgiz piszemy przez z, por. Francuzka, Kirgizka, przymiotniki zaś przez s, por. francuski, kirgiski.
13.4.2. Dodaniu przymiotnikowego przyrostka -ski do rzeczownikowych tematów zakończonych na n, ł, rz towarzyszy wymiana tych spółgłosek na ń, l, r, np.
| Przykłady | ||
| n — ń | chuligan | — chuligański |
| Cygan | — cygański | |
| hetman | — hetmański | |
| kretyn | — kretyński | |
| ludoman | — ludomański | |
| pan | — pański | |
| Platon | — platoński (Platoński) | |
| sułtan | — sułtański | |
| ułan | — ułański; | |
| ł — l | admirał | — admiralski |
| generał | — generalski | |
| Horodło | — horodelski | |
| poseł | — poselski; | |
| rz — r | aptekarz | — aptekarski |
| dekarz | — dekarski | |
| lekarz | — lekarski | |
| murarz | — murarski. | |
13.4.3. Spółgłoski w, m, b, p, r przed przyrostkiem -ski pozostają w pisowni bez zmian, np.
Kraków – krakowski
Limanowa – limanowski
myśliwy – myśliwski
Warszawa – warszawski
Krym – krymski
Pcim – pcimski
Radom – radomski
Rzym – rzymski
baba – babski
Golub – golubski
Serb – serbski
chłop – chłopski
kurator – kuratorski
Madziar – madziarski
redaktor – redaktorski
Tatar – tatarski.
UWAGA: Nazwiska typu Olbrychski, Ostrogski, Piłsudski są utworzone według zasad słowotwórstwa i pisowni języków wschodniosłowiańskich, stąd odrębność ich pisowni.
