Czy wiesz, że...
Są tu różnorodne informacje o języku, które powinieneś poznać. Warto!
Czy wiesz, że...
-
ABNEGAT Słowo to wcale nie zaprzecza wszystkiemu, bo abnegacja nie polega na ogólnej negacji.
-
ADAPTOWAĆ czyli dostosowywać lub dostosować coś do czegoś: powieść do wystawienia na scenie, strych do zamieszkania. Adaptujemy się także do nowych okoliczności, warunków itp. Adaptacji nie należy mylić z adopcją: adoptować można tylko dziecko. Dziecko adoptowane przystosowując się do nowego otoczenia adaptuje się do niego.Jerzy Bralczyk
- AKUSZER
-
ALIENACJA to wyobcowanie, odosobnienie. Kiedyś było w modzie czuć się wyalienowanym, wyobcowanym ze środowiska, niezrozumianym przez nikogo.
-
AMBIWALENTNY czyli zawierający sprzeczne chęci, uczucia. Gdy mamy do kogoś stosunek ambiwalentny, to i lubimy go, i nie. Za coś go cenimy, za coś innego wręcz przeciwnie.
-
ANACHRONIZM to przeżytek. Najczęściej mówimy tak o poglądach, zachowaniach, zwyczajach. To, co dziś uważamy za anachroniczne, kiedyś było nowoczesne, nasze poglądy i zwyczaje z czasem stają się anachroniczne dla młodszych.
-
ANTYKONCEPCJAAntykoncepcja może intrygować swoją budową – dopóty, dopóki się nie sprawdzi w słowniku, że conceptio znaczyło w łacinie ‛poczęcie, zapłodnienie’.
-
ARABIZMArabizmy należą do długiej serii „izmów” oznaczających zapożyczenia z różnych języków:
-
AREOPAG to grono dostojnych osób, rozstrzygające ważne kwestie. Słowo wzięte z Grecji,
-
ARSENAŁZa pomocą słowa arsenał łatwo pokazać, jak powstają nowe znaczenia wyrazów. Dwa główne mechanizmy to metonimia – oparta na „przyległości” i metafora – oparta na podobieństwie.
-
ARTYKUŁOWAĆ to formułować, wyrażać. Ostatnio często mówi się o artykułowaniu interesów, co brzmi jeszcze lepiej niż wyrażanie interesów. Artykułujemy także potrzeby, stanowiska, poglądy i inne mniej lub bardziej oficjalne rzeczy.
-
BARTER W zamierzchłych czasach, zanim Fenicjanie wynaleźli pieniądze, handel był wymienny, towar wymieniano na towar.
-
BEBOPBebop – słowo o genezie dźwiękonaśladowczej, imitujące rytm tej odmiany muzyki. Złożone jest z nieznaczących sylab, jakimi wokaliści jazzowi posługują się, gdy chcą naśladować głosy instrumentów.
-
BIUSTONOSZBiustonosz pochodzi od niemieckiego Büstenhalter i jest tzw. półkalką – w pierwszej części wynikiem oddania w piśmie niemieckiej wymowy słowa Büste, w drugiej wynikiem przetłumaczenia niemieckiego Halter ‛pojemnik lub inny przedmiot służący do trzymania czegoś’.
-
BLAMOWAĆ SIĘBlamować się to słowo, którego obcość jest dobrze widoczna, także dla niespecjalistów. Słowa takie (określane jako synchronicznie obce) brzmią „mądrzej” i często dobitniej.
-
BLONDYNKAW łączliwości wyrazowej odzwierciedlają się stereotypy utrwalone w kulturze. Za pomocą wyszukiwarki naszego Korpusu lub wyszukiwarki Narodowego Korpusu Języka Polskiego, dostępnych w internecie, można znaleźć np. typowe konteksty słowa blondynka.
-
BŁYSKBłysk – słowo tak krótkie, jak zjawisko, które oznacza. W użyciach przenośnych odnosi się do zjawisk percypowanych wzrokiem (co zrozumiałe), por. błysk radości w czyichś oczach.
-
BODAJBodaj pochodzi od staropolskiego bog daj ‛niech Bóg da’, ale dziś częściej występuje w złorzeczeniach niż w słowach dobrych życzeń.
- BOISKO
-
BOMBONIERKABombonierka pochodzi od francuskiego bonbonnière, a to od rzeczownika bonbon ‛cukierek, czekoladka’, który powstał przez powtórzenie słowa bon ‛dobry’, por. łacińskie bonus o tym samym znaczeniu.
