Oddaje słowem wyróżnionym przez jury – komentarz Marka Łazińskiego (7.12.2023)

Oddaje słowem wyróżnionym przez jury – komentarz Marka Łazińskiego (7.12.2023)
Jury po raz kolejny wyróżniło w plebiscycie zdominowanym przez zapożyczenia angielskie słowo polskie, kreatywne językowo. Oddaje to komentarz o znaczeniu ‘coś się opłaca, zwraca włożony wysiłek (niekoniecznie pieniądze)’. W szerszym znaczeniu jest uniwersalnym wyrazem oceny pozytywnej. To, co oddaje, nie musi się opłacać w dosłownym sensie. Wystarczy, że jest „fajne” czy „ma dobry vibe” (sformułowania z proponowanych w plebiscycie definicji.
 
„Oddaje” reprezentuje model słowotwórczy przejmowania izolowanych form odmiany jakiegoś czasownika w nowym znaczeniu. Jest to skostniała 3 os. liczby pojedynczej, podobnie jak mrozi (nagroda jury w roku 2021), weszło czy siadło, a z form nieslangowych choćby może być w znaczeniu umiarkowanej akceptacji. Na tle innych podobnych wyrażeń oddaje wyróżnia się jako ocena jednoznacznie pozytywna.
 
Nie musimy precyzować podmiotu zdania, szczególnie w znaczeniu ogólnym ‘fajne’. Wśród zgłoszonych przykładów „oddaje” np. obiad, bluza albo dobrze prowadzona lekcja, ale wiele użyć jest bez podmiotu. Wyrażenie to najczęściej występuje w czasie teraźniejszym i w aspekcie dokonanym (formy typu oddał są rzadkie). W naszym plebiscycie oddaje obecne jest od roku 2021.
 
Marek Łaziński
Zobacz także finałową dwudziestkę słów edycji 2023 wraz z prostymi definicjami i przykładami definicji nadesłanymi przez zgłaszających.
 
 
Dodano: 7.12.2023
 
 
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego