-że
Słownik języka polskiego PWN*
-że, -ż «partykuła dodawana do innych wyrazów, wyrażająca zdziwienie lub zniecierpliwienie, np. Idźże stąd!»
dlatego że, dlatego iż «spójnik wprowadzający zdanie, które wyjaśnia informację podaną w drugim zdaniu składowym zdania złożonego, np. Szedł szybko, dlatego że było późno.»
jako że, jako iż «spójnik złożony wprowadzający zdanie, które wyjaśnia informację przedstawioną w drugim zdaniu składowym zdania złożonego, np. Ledwo trzymał się na nogach, jako że spędził całą noc w podróży.»
mimo że, mimo iż «spójnik wyrażający rozbieżność między tym, co się dzieje w rzeczywistości, a tym, czego się oczekiwało, np. Mimo że świeciło słońce, było zimno.»
szczególnie że «spójnik wprowadzający dodatkowy, ale zarazem najważniejszy argument przemawiający za czymś, np. Na pewno straciłby więcej, szczególnie że banki obniżają oprocentowanie.»
zwłaszcza że «spójnik przyłączający zdanie dodatkowo uzasadniające to, o czym była mowa w zdaniu wcześniejszym»
że I
1. «spójnik wprowadzający zdanie podrzędne zależne od czasownika, określające przedmiot czyichś wypowiedzi, myśli, emocji, doznań lub spostrzeżeń, np. Myślę, że nie powinieneś tego robić.»
2. «spójnik wprowadzający zdanie podrzędne określające skutek scharakteryzowanego w zdaniu nadrzędnym stanu rzeczy o wysokim stopniu intensywności, np. Trząsł się tak mocno, że położyliśmy go do łóżka.»
3. «spójnik wprowadzający zdanie lub wyrażenie wtrącone, charakteryzujące wypowiedź główną lub jej fragment, np. Nasz szef odznacza się, że nazwę to wprost, dziecięcą naiwnością.»
że II
1. «partykuła wprowadzająca wypowiedź wyrażającą ubolewanie z jakiegoś powodu, np. Że dałeś się przyłapać na ściąganiu!»
2. «partykuła, do której przyłącza się końcówka drugiej osoby liczby pojedynczej i mnogiej lub pierwszej osoby liczby mnogiej czasownika użytego w zdaniu w formie czasu przeszłego, np. Brata żeś odwiedził?»
że też «partykuła otwierająca zdanie wyrażające ubolewanie, politowanie lub zaskoczenie, np. Że też akurat ciebie wybrali! »
Synonimy
Zagraj z nami!
