Drugi liczebnik ważny w kwietniu, choć obecny na szczycie list frekwencyjnych od kilku miesięcy to pięćset, oczywiście w kontekście programu Pięćset Plus. Tu liczba jest mniejsza i liczebnik prostszy.

Pięćset odmienia się i uzgadnia formę czasownika tak jak inne rzeczowniki powyżej czterech: jeśli liczebnik występuje w mianowniku lub bierniku, wymaga od rzeczownika dopełniacza w związku rządu, jeśli liczebnik jest w innym przypadku, zgadza się z rzeczownikiem co do przypadka (językoznawcy nie są zgodni, który wyraz jest w tym związku zgody nadrzędny). Zasada wydaje się prosta, ale nawet staranna językowo „Rzeczpospolita” daje tytuł „Co zrobić z 500 złotych?”. Powinno być z pięciuset (ewentualnie pięciomaset) złotymi.

Przodkowie nie ułatwili nam życia odmianą liczebników. Liczebniki od pięciu wzwyż odmieniają się i uzgadniają składniowo tak dziwnie, ponieważ pochodzą od dawnych rzeczowników o znaczeniu liczbowym. Liczebniki dwa, trzy i cztery odmieniają się dość prosto, pochodzą od przymiotników. Specyficzny jest tu rodzaj męskoosobowy z dwoma wariantami: dwóch i dwaj oraz rodzaj żeński liczebnika dwa: dwie (dwie dawniej było też formą rodzaju nijakiego; w Czechach do dziś zamawia się dvě piva).

 

 

Dodano: 3.11.2016