• Czy wiesz, że...
    BIUSTONOSZ
    Biustonosz pochodzi od niemieckiego Büstenhalter i jest tzw.
    półkalką – w pierwszej części wynikiem oddania w piśmie niemieckiej wymowy słowa Büste, w drugiej wynikiem przetłumaczenia niemieckiego Halter ‛pojemnik lub inny przedmiot służący do trzymania czegoś’. Bliższy oryginałowi biusthalter nie zdążył się na dobre zadomowić w polszczyźnie, gdy stał się słowem przestarzałym. Rodzimy stanik (od rzeczownika stan) jest zaś słowem mniej precyzyjnym, gdyż oznacza też część damskiej sukni od ramion do pasa. Wśród słów, które przychodzą na myśl, jest jeszcze napierśnik – część kuchennego fartucha albo część zbroi. Różnica między kobiecym a męskim napierśnikiem dobrze ilustruje dawny społeczny podział ról kobiet i mężczyzn.
    Mirosław Bańko
     
  • Łatwo pomylić
    HOŻY
    Pokusa używania w zapisie tego przymiotnika ch bierze się poniekąd stąd, że w wymowie jest identyczny z mnogim męskoosobowym przymiotnikiem chorzy, od którego jednak
    znaczeniowo jest bardzo odległy. Hoży jest właśnie zdrowy, nawet więcej niż zdrowy, co dałoby się lepiej usłyszeć, gdybyśmy wymawiali dźwięczne h zamiast bezdźwięcznego, szepcząco rozlazłego ch. Podobnie hu ha jest o wiele bardziej dziarskie od poczciwie ocieplającego chuchania.
    Jerzy Bralczyk
     
  • To ciekawe
    Pisz do mnie na Berdyczów
    Czyli: zrywam z tobą stosunki, nie pisz do mnie, odczep się. To nieduże miasto
    niedaleko Żytomierza musiało uchodzić za zapadłą dziurę, zwłaszcza tamtejsze usługi pocztowe musiały być powszechnie nisko oceniane. List zapewne tam nie dojdzie, ale to i lepiej. Słowacki użył tego określenia w „Beniowskim”. Ten rodzaj zerwania więzi przyjacielskich czy choćby towarzyskich był przykry także ze względu na złośliwość.
    Jerzy Bralczyk
     
Słowo dnia: ujmować

Zagraj z nami!

Chcesz sprawdzić swoją znajomość języka?

Zagraj teraz

Zasady pisowni

90.I.1. [383] Przecinek między połączonymi bezspójnikowo jednorodnymi częściami zdania
Przecinek stawiamy pomiędzy połączonymi bezspójnikowo jednorodnymi częściami zdania:
a) podmiotami, np.
Lekkoatleci, piłkarze, pływacy i inni sportowcy wyjadą na igrzyska olimpijskie.
Do osobliwości świata zwierzęcego w Polsce należą: żubr, bóbr, łoś, wilk, niedźwiedź, żbik, ryś i kozica.
b) dopełnieniami, np.
Opowiadał to już rodzicom, kolegom, znajomym.
Lubiła czekoladę, cukierki, lody.
c) przydawkami równorzędnymi, np.
Minął kolejny dzień senny, monotonny, nudny.
Zostawił po sobie rękopis bez wstępu, bez zakończenia, bez przypisów.
Natomiast przydawki nierównorzędne, to znaczy takie grupy przydawek, z których pierwsza określa połączenie drugiej przydawki i określanego przez nią rzeczownika, nie są oddzielane przecinkiem, np.
Pierwszy powojenny film polski dotyczył kwestii okupacyjnych [pierwszy → (powojenny → film); pierwszy z powojennych filmów].
Współczesna polska literatura ma wiele tłumaczeń na języki obce [współczesna → (polska → literatura); współczesna część polskiej literatury].
Nie oddziela się również przydawek wyznaczających zakres określanego rzeczownika:
Podróżni jadący tym pociągiem są obowiązani mieć miejscówki [ci z podróżnych, którzy jadą tym pociągiem].
Robotnikom zatrudnionym przy budowie mostu zapewniono bezpieczne warunki pracy [tym spośród robotników, którzy zostali zatrudnieni przy budowie mostu].
d) Okoliczniki jednorodne (czyli dwa okoliczniki miejsca, sposobu, czasu itd.) oddzielamy przecinkiem, jeśli:
— okolicznik, który występuje na drugim miejscu, jest bliższym określeniem pierwszego, np.
W ubiegłym tygodniu, w środę, wrócił z Australii.
Wóz stał zawsze na podwórzu, przy samej stodole.
— tworzą przykładowe wyliczenie, np.
Pracował w instytucie, w bibliotece, w domu.
Mieszkałem w Krakowie, w Poznaniu, w Łodzi.
W pozostałych wypadkach okoliczników nie rozdzielamy przecinkami. Toteż należy pisać:
Spotkałem go na ulicy późnym wieczorem [okoliczniki niejednorodne — miejsca i czasu].
Postąpiłem wczoraj bardzo głupio [okoliczniki niejednorodne — czasu i sposobu].
 
 
... >>

Zmieniają się czasy,
zmieniają się słowa

Zobacz w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, jak przez pół wieku zmieniło się słowo cholernik
Więcej słów

Powiedz to inaczej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego