Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
Wszystkie
-
Kogo, czego nie ma? Roweru, ale: skutera
25.03.202325.03.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie odmiana słów rower oraz skuter w dopełniaczu. Z tego co udało mi się znaleźć, będzie to odpowienio „roweru” i „skutera”, czy jednak nie powinno być „skuteru”? Brzmi to nienaturalnie, ale byłoby w mysl zasady, że słowa obcego pochodzenia rodzaju męskiego w dopełniaczu mają literę -u, roweru, deseru, itp. Z jakiego powodu w tym wypadku mówimy „skutera”? Z góry dziękuję za pomoc.
-
koszula z lnem
25.03.202325.03.2023Jaka jest prawidłowa forma koszula z lnem, czy koszula ze lnem?
Nie mogę użyć formy lniana, ponieważ zawartość lnu wynosi tylko 50%
-
dr n. społ., mgr ekon., inż. XYZ
25.03.202325.03.2023Posiadam tytuł zawodowy inżynier elektromechanik, jestem magistrem ekonomii i jestem doktorem nauk społecznych. Czy mogę używać tytułu dr inż.?
-
Partykuła może jako odpowiedź
24.03.202324.03.2023Dzień dobry, chciałem się zapytać czy słowo „może” można użyć jako odpowiedzi, na pytanie w którym „może” było już zawarte?
Przykład:
– A Może to jednak COVID?
– Może.
-
Nazwisko Kulwiec
24.03.202324.03.2023Szanowni Państwo!
Jak poprawnie odmieniać nazwisko „Kulwiec”? Zachowywać „e” tematowe w dopełniaczu czy nie? Będę wdzięczna za pomoc.
Z pozdrowieniami
Katarzyna
-
redoks
24.03.202324.03.2023Szanowni Państwo,
zastanawia mnie od jakiegoś czasu, jaką część mowy stanowi wyraz „redoks”. Najczęściej jest używany w zbitkach „reakcja redoks” czy „elektroda redoks”, ale z rzadka znajduję też formy „redoksu”, „redoksy” itp. Czy jest to wobec tego rzeczownik używany apozycyjnie, czy to pierwsze użycie kwalifikuje się jako przymiotnik?
-
Bliskoznaczniki?
23.03.202323.03.2023Czy zwrot „w wyniku zaistniałej sytuacji” i zwrot „w wyniku zdarzenia” można używać zamiennie? Czy są synonimami?
-
norma przepisana
23.03.202323.03.2023Dlaczego w pismach procesowych, orzeczeniach itp. powszechnie używa się sformułowania „przepisanych”, zamiast „przepisowych”, jak np. w zdaniu: „Wnoszę o zasądzenie od organu na moją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.”
Czy to jest prawidłowe?
Widząc słowo „przepisanych” chciałoby się od razu zapytać przepisanych skąd lub od kogo?
-
Interpunkcja pozdrawiam po raz n-ty
23.03.202323.03.2023Chciałabym jeszcze raz odnieść się do kwestii kończenia listów. Wiem, że napisano już na ten temat sporo, jednak brakuje mi logicznego uzasadnienia przejęcia tylko w części (w nagłówku) ortografii angielskiej.
Pozostawienie zakończenia listu, np. „Pozdrawiam” bez żadnego znaku interpunkcyjnego wydaje mi się sprzeczne z naszą normą językową. „Pozdrawiam” to zdanie, czyż nie?
Jeśli potraktujemy podpis jako kropkę, to i tak zmierzymy się z kwestią pierwszej osoby w słowie „pozdrawiam” i trzeciej w podpisie.
W moim odczuciu sens miałoby zakończenie typu: „pozdrawia Janusz” ale „pozdrawiam, Janusz”.
Czy mogliby się Państwo do tego ustosunkować?
-
wiele
22.03.202322.03.2023Dlaczego mówimy „w wielu miejscach”, skoro „wiele” wymaga użycia dopełniacza liczby mnogiej? Rozumiem, że są to dwa rzeczowniki w formie miejscownika po przyimku „w”, ale dlaczego „wiele” traci swój wpływ na rzeczownik?
-
Historia grafemów złożonych
22.03.202322.03.2023Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.
-
żebyś
22.03.202322.03.2023Dzień dobry, nie mogę znaleźć odpowiedzi na pytanie,o łączność słów „że” i „byś" w zdaniu: "no już dobra, dobra, nie sądziłem, że byś wiedział" – w zdaniu tym osoba wypowiadająca poddaje pod wątpliwość fakt, że odbiorca coś wiedział. Czy odpowiednie jest tutaj skorzystanie z pozycji "że by" (w słowniku ortograficznym opisującą tryb przypuszczający), a może "żeby" (spójnik wprowadzający zdanie podrzędne oznaczające niespełniony warunek tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym)? Wyżej wymienione zdanie można analogicznie zapisać jako: "no już dobra, dobra, nie sądziłem, że ty byś to wiedział"
-
nim, zanim
21.03.202321.03.2023Szanowni Państwo,
czy zdanie „Zanim jem śniadanie, biorę prysznic” można uznać za poprawne? Interesuje mnie dopuszczalność czasownika w czasie teraźniejszym w aspekcie niedokonanym w zdaniu podrzędnym (zdanie czasowe), jeśli czasownik jest poprzedzony spójnikiem „zanim”. Czy osoba (tożsama lub różna w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym) ma wpływ na kwalifikację poprawnościową takiego zdania?
Z poważaniem
Tomasz Marek
-
Pani/Pan w pytaniach ankiety
21.03.202321.03.2023Proszę o pomoc w ustaleniu czy sformułowane w ankiecie pytanie, z którym zwracam się do nieokreślonego adresata („pani” albo „pana”), może zawierać sformułowanie wskazujące w pierwszej kolejności na mężczyznę, tj. „czy Pan/Pani”, czy też powinno w pierwszej kolejności wskazywać na kobietę „czy Pani/Pan”? Czy wyrazy „Pan”, „Pani” powinny być zapisane wielką czy małą literą?
-
Jidysz jako lingua franca
21.03.202311.03.2023Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?
Z poważaniem,
Maciej
-
około, mniej więcej
20.03.202320.03.2023Dzień dobry!
Jak prawidłowo napisać: odkręcić śrubę o ok. jeden obrót (dwa obroty), czy o ok. jednego obrotu (dwóch obrotów)?
Pozdrawiam
Rajmund
-
Zasady grzeczności językowej
20.03.202320.03.2023Szanowni Państwo,
czy konstrukcje w rodzaju "Czcigodny książę pozwoli, że się z nim rozstanę?" ("Hamlet" w przekładzie Stanisława Barańczaka) lub "Pozwoli pan że mu pomogę" (Zbigniew Herbert) są poprawne w dzisiejszej polszczyźnie?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
Różnice w kodyfikacji związków wyrazowych
20.03.202320.03.2023Szanowni Językoznawcy,
poproszę o analizę, jaka jest łączliwość leksykalna słów typu posada, funkcja, godność, urząd, stanowisko itp. Moje wątpliwości wynikają różnic między zaleceniem, które podaje NCK we wpisie „PIASTOWAĆ, SPRAWOWAĆ, PEŁNIĆ” (https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/piastowac-sprawowac-pelnic,cltt,P), a połączeniami zaproponowanymi przez autorów WSJP PAN w haśle „piastować” (https://wsjp.pl/haslo/podglad/13571/piastowac/1859138/urzad).
Pozostaję z poważaniem
J.J.
-
Zwroty adresatywne w korespondencji służbowej
19.03.202319.03.2023Dzień dobry,
od dawna zastanawiam się nad formą „Kochani/Drodzy” – rozumiem, ze to jakaś forma grzecznościowa, ale wydaje mi się nad wyraz przesłodzona. Czemu ludzie zwracają się do ogółu per „kochani” – skąd się wziął taki zwyczaj – czemu „kochani”??? W mojej pracy ludzie nadużywają tego „kochani” (ilekroć piszą komunikat do grupy tak właśnie zaczynają) lub stosują formy tj. „Robaczki” i inne zwroty mające nadać tonu jakiejś zażyłości, sympatii.
-
msza w intencji
19.03.202319.03.2023Proszę o wytłumaczenie sformułowania „Msza Św. w int. Ojczyzny i Prezydenta”. Czy dobrze rozumiem, że modlitwa tak określona jest sprawowana w int. pewnego terytorium i Prezydenta? Nie uwzględnia narodu, bez którego nie możemy mówić o istnieniu ojczyzny? Czy poprawnym rozumieniem jest, że termin ojczyzna jest tak szeroki, że obejmuje także swoim znaczeniem naród? Czy int., aby była pełna w swoim znaczeniu, nie powinna odnosić się oprócz ojczyzny, także do narodu, który związany jest z ojczyzną?
