To ciekawe

To ciekawe
Zebraliśmy tu różne ciekawostki językowe z niemal wszystkich dziedzin języka. W tym miejscu dowiesz się czegoś, co Cię z pewnością zainteresuje.
 
  • FOTEL
    Fotel to XIX-wieczne zapożyczenie z języka francuskiego.
  • FRAJDA
    Frajda to słowo potoczne, satysfakcja – książkowe. Pierwsze pochodzi z niemieckiego, drugie z francuskiego, co potwierdza regułę (a może tylko stereotyp), że francuski dał polszczyźnie wyrazy książkowe, erudycyjne, niemiecki zaś także potoczne.
  • FREUDOWSKI
    Zygmunt Freud nie cierpiał na kompleks freudowski (przykład z niniejszego słownika), gdyby tak było, słowo freudowski w nazwie tego kompleksu trzeba by pisać wielką literą.
  • FU
    Fu – słowo wymawiane tak, jakby mówiący chciał wypluć coś niesmacznego, por. podobne tfu o tym samym znaczeniu.
  • FUNDAMENTALIZM
    to bezwzględna wierność doktrynie, zasadom religii, rygorystyczne ich przestrzeganie. Fundamentalizm nie jest sympatycznym określeniem — zwykle jest zarzutem.
  • G
    Nazwa litery G w zasadzie brzmi „gie”, nie „ge”. Piszemy więc Jan G. i czytamy „Jan gie”.
  • Gabinet cieni
    Czyli: alternatywny rząd, hipotetycznie złożony z aktualnych przedstawicieli opozycji. Mówienie o rządzie jako o gabinecie znamionuje pewną kulturę polityczną.
  • GLOBALNY
    Globalny dochód to dochód ogólny, całkowity; globalne ujęcie to ujęcie całościowe, uwzględniające wszystkie elementy; globalny zasięg to zasięg powszechny, ogarniający cały świat.
  • Głodne kawałki
    Czyli: bzdury. Banialuki, brednie, brechty – wszystko na „b”. Wiele jest określeń, wszystkie emocjonalne. Głodne kawałki się zasuwa, zalewa, wciska, wstawia. Zawsze są mnogie, jednego kawałka, nawet najbardziej głodnego, wcisnąć ani zasunąć się nie da.
  • Gołym okiem
    Czyli: od razu, bez skomplikowanych badań. Możemy coś widzieć dzięki teleskopowi, mikroskopowi, lupie czy okularom – to, co wyraźne, duże, blisko nas, jest widoczne gołym, nieuzbrojonym okiem.
  • Gorączka złota
    Czyli: pogoń za bogactwem. Kiedy bardzo czegoś chcemy, ogarnia nas stan niemal
  • Gorzka prawda
    Czyli: nieprzyjemne fakty, smutna rzeczywistość. Prawda to piękna rzecz, to najwyższa wartość, za prawdę ludzie ginęli. Ale też prawda może być
  • Gra niewarta świeczki
    Czyli: sprawa nieopłacalna, niewarta starań. Częściej chyba spotykana jest taka gra niż jej przeciwieństwo, czyli gra warta świeczki. Bo istotnie: czy wartość świeczki stanowi o rzeczywistej wartości gry?
  • GRECJA
    Grecja to nazwa pochodzenia łacińskiego, utworzona od nazwy ludów, które
  • GREJPFRUT
    Grejpfrut to spolszczona forma angielskiego grapefruit, dosłownie ‛owoc winogron’. Źródłem nazwy angielskiej jest prawdopodobnie to, że grejpfruty rosną w skupiskach, które mogą przywodzić na myśl kiście winogron.
  • GROSZ
    Grosz to słowo pochodzenia czeskiego, w którym pojawiło się jako adaptacja łacińskiej nazwy grossus ‛gruby’, sugerującej, że
  • GRÓB
    Grób pochodzi od słowa prasłowiańskiego, które powstało od czasownika grebti ‛grzebać, rozgarniać wierzchnią warstwę ziemi’, a także ‛drapać, skrobać’.
  • Gruba kreska
    Czyli: odcinanie się od przeszłości. Pierwszy demokratyczny premier grubą linią chciał odkreślić przeszłość, zrywając z nią, pokazując możliwość rozpoczęcia wszystkiego od nowa, na własny rachunek.
  • GRUDZIEŃ
    Grudzień to etymologicznie ‛okres, gdy ziemia jest pokryta grudami’, oczywiście na skutek mrozu.
  • Gruszki na wierzbie
    Czyli: coś bardzo pożądanego, ale niemożliwego do uzyskania. Takie gruszki najczęściej się obiecuje, a właściwie tak się określa obietnice nie do spełnienia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego