Frazeologia

Frazeologia
Dzielimy się tu z wami wszystkim, co wiemy o frazeologizmach: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać i w jakich kontekstach mogą być użyte.
 
  • Zabijać czas
    Czyli: robić coś z nudów, żeby czas się nie dłużył. W naszych stosunkach z tym jedynym prawdziwym wrogiem jest coś ze stosunków między
  • Zachodzić w głowę
    Czyli: zastanawiać się, próbować zrozumieć. To zachodzenie nie wróży efektu pozytywnego. Pokazuje raczej bezskuteczność intensywnego zastanawiania się, a także, pośrednio, irracjonalność tego, nad czym właśnie się zastanawiamy, nad czym łamiemy głowę i w nią zachodzimy.
  • Zacierać ręce
    Czyli: wyrażać zadowolenie; też: mieć powody do zadowolenia. Zwłaszcza gdy coś
  • Za pięć dwunasta
    Czyli: najwyższa pora, ostatnia chwila; też: w ostatniej chwili. Dwunasta, zwłaszcza w nocy, a o tej dwunastej chyba mowa, to moment przełomowy. Jest dwunasta w nocy, inaczej dwudziesta czwarta, a potem już nie ma dwudziestej czwartej pięć, tylko zero zero pięć.
  • Zbić kogoś z tropu
    Czyli: speszyć kogoś, pozbawić pewności siebie. Kiedy jesteśmy na tropie, czujemy się pewnie. Zaraz czegoś lub
  • Zbrodnia doskonała
    Czyli: niemożliwa do udowodnienia, zapewniająca zbrodniarzowi bezkarność. Rzeczy doskonałe zdaniem niektórych w ogóle nie istnieją; doskonałe są tylko ich idee.
  • Zew krwi
    Czyli: instynkt, głównie stadny. Instynkt nie musi się tłumaczyć, jest naturalny, prosty i podstawowy.
  • Zimny prysznic
    Czyli: zdarzenie, które pozbawia złudzeń. Zimna woda dodaje zdrowia i ocuca, odświeża i dodaje realizmu.
  • Złota rączka
    Czyli: ktoś, kto wszystko potrafi naprawić; talent techniczny. Przymiotnik złoty tworzy pochwały. Czasem odnosi się do człowieka lub jego części. Złoty człowiek jest dobry, ma złote serce i wszystko jak złoto.
  • Złoty cielec.
    Czyli: bogactwo jako cel ostateczny, przedmiot kultu. Ze złotych nausznic Żydzi odlali posąg byczka, by mu hołdy składać. Oburzony tym Mojżesz kazał
  • Zmieszać kogoś z błotem
    Czyli: naubliżać komuś. Błoto to niemiła substancja, choć bierze się ze szlachetnych składników: wody i ziemi. Uchodzi za coś nie tylko brudnego, ale i brudzącego.
  • Znaleźć się poza nawiasem
    Czyli: być odsuniętym od czegoś, nie być branym pod uwagę, być zbędnym.
  • Zostawić kogoś na lodzie
    Czyli: zawieść czyjeś nadzieje, oszukać kogoś, pozbawić go pomocy w trudnej sytuacji. Nieraz obiecujemy ludziom złote góry i potem nic.
  • Z pozycji siły
    Czyli: wykorzystując przewagę. Z pozycji siły można rozmawiać i domagać się czegoś, gdy się jest dominującym, ma się władzę. To nie jest działanie siłą ani nawet na siłę, choć na siłę można by to do takich działań porównać.
  • Żelazna kurtyna
    Czyli: linia geograficzna, ideologiczna i kulturowa, oddzielająca po II wojnie światowej państwa satelickie ZSRR od zachodniej Europy.
  • Życie usłane różami
    Czyli: życie łatwe, wygodne, przyjemne, bez kłopotów. Życie porównujemy do
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego