Skróty nazw miejscowości

Skróty nazw miejscowości
12.06.2017
12.06.2017
Czy można używać skróconej nazwy miejscowości Czechowice-Dziedzice jako Czechowice-Dz.?
Pytanie sformułowane jest w sposób ogólny, podczas gdy diabeł – jak zwykle – tkwi w szczegółach. Zasadnicze pytanie brzmi bowiem, w jakich sytuacjach można używać tego rodzaju skrótów.
W dokumentach oficjalnych o zasięgu ogólnopolskim zasadniczo należy używać pełnych nazw miejscowości. Niektóre wielowyrazowe nazwy miejscowości mają swoje oficjalne skróty. Zwyczajowo w tego typu wypadkach jest skracana tylko część przymiotnikowa nazwy, por. np. Strzemieszyce Wlkp., Ostrów Wlkp., Strzelce Op. Skróty te mogą być stosowane nie tylko lokalnie, pod warunkiem że są one w powszechnym użyciu i będą zrozumiałe dla większości użytkowników polszczyzny. Ze skrótami tego rodzaju możemy powszechnie spotkać się na drogowskazach i tablicach z nazwami miejscowości.
W dokumentach będących w obiegu lokalnym – także tych oficjalnych – akceptowana jest większa tendencja do skrótowości w zapisach wielowyrazowych nazw miejscowości. Ukazuje to spór, do jakiego doszło w jednym z miasteczek województwa lubuskiego. Otóż w grudniu 2015 r. grupa inicjatywna mieszkańców Nowego Miasteczka zgłosiła zamiar przeprowadzenia referendum lokalnego w sprawie odwołania burmistrza miasta i gminy. Do zgłoszenia dołączona była lista z 546 podpisami poparcia. Po ich weryfikacji komisarz wyborczy zdyskwalifikował 244 podpisy, w tym aż 205 podpisów z powodu wadliwego określenia nazwy miejscowości skrótem niepozostającym w powszechnym użyciu. 140 mieszkańców zapisało nazwę swojej miejscowości w formie: N. Miasteczko, 50 – N. Miast., 12 – Nowe Miast., a trzech – N. Miastecz. W konsekwencji wniosek został odrzucony. Inicjatorzy referendum zaskarżyli postanowienie o odrzuceniu ich wniosku do sądu. Po rozpatrzeniu sprawy Wojewódzki Sądu Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uchylił postanowienie komisarza wyborczego i uznał 205 zakwestionowanych podpisów za prawidłowe. W uzasadnieniu decyzji znalazła się konstatacja, iż pod pojęciem „skrótu powszechnie używanego” należy rozumieć nie tylko oficjalnie używane skróty nazw miejscowości, ale również skróty używane przez miejscową ludność, pojawiające się w pismach urzędowych, adresowanych przez obywateli do organów samorządowych, w mediach w sposób niebudzący u adresata wątpliwości, że chodzi o daną miejscowość.
Skrót Czechowice-Dz. (= Czechowice-Dziedzice) – podobnie jak Konstancin-Jez. (= Konstancin-Jeziorna) czy Iwonicz-Z. (= Iwonicz-Zdrój) jest poprawnie utworzony i lokalnie stosowany, lecz na pewno nie powinien być używany w oficjalnych dokumentach o zasięgu ponadregionalnym, ponieważ nie będzie powszechnie zrozumiały.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego