Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
Nazwa przystanek Traugutta18.10.2019Od niedawna w poznańskiej komunikacji zapowiedź przystanku Traugutta jest wymawiana przez dwa [t]. W języku niemieckim dwie takie same litery w bliskim sąsiedztwie czytamy pojedynczo. Na gwarę miejską w dużej mierze składają się germanizmy. Dość często w tym regionie wśród osób starszych możemy usłyszeć [loto], [geto], [neto], [wana], [brytfanna], [leko] czy [westerplate]. Czy moja niechęć do takiego wariantu wymowy jest zasadna czy to jedynie regionalna naleciałość?
Z poważaniem
Mario Kiliński
-
Dlaczego [o] nosowe to „a” z ogonkiem?7.10.2019Ciekawi mnie, dlaczego [ą] nie zapisujemy jako „o z ogonkiem” i umieszczamy w alfabecie po A, z których chyba niewiele ma wspólnego.
z poważaniem
EZ
-
Jak wymawiać nazwisko Sidorowicz?19.09.2019Jak wymawia się nazwisko Sidorowicz? Si czy ś i dlaczego?
-
Wymowa łacińska tradycyjna a restytuowana18.09.2019Jak należy czytać po łacinie: w formie tradycyjnej czy restytuowanej (tzn. czytając każdą literę tak jak się pisze, przy czym c jak polskie [k] oraz v jak polskie [ł]?
-
Frania a Apolonia12.09.2019Dzień dobry,
chciałbym się zapytać o wymowę słów zakończonych na nia. Czasami ta końcówka jest wymawiana jako „ńja” (np. linia, ironia, komunia), kiedy indziej jako „ńa” (bania, dynia, jezdnia). Czy tym, jak należy ją wymówić, rządzą jakieś reguły? Zauważyłem, że np. w nazwach państw i krain geograficznych pojawia się „ńja” (np. Dania, Albania, Amazonia). W imionach, a zwłaszcza ich zdrobnieniach, występuje „ńa” (np. Ania, Hania, Frania, ale Apolonia już nie).
Pozdrawiam,
Zbigniew Młynarski
-
Udźwięcznienia30.05.2019Szanowni Państwo,
czy udźwięcznienie spółgłoski [k], gdy stoi ona przed spółgłoską [j], jest zjawiskiem typowym dla konkretnych regionów Polski? Chodzi mi głównie o Wielkopolskę (Poznań i okolice), gdzie udało mi się to zaobserwować. Przykłady takich udźwięcznień to zwrot jak ja wymawiany jako [jag ja] tudzież jak już jako [jag już], jak jesteśmy jako [jag jesteśmy], jak jeszcze jako [jag jeszcze] etc.
Jako rodowitej Podlasiance bardzo rzuciło mi się to w oczy, gdyż w moich stronach k w takiej kombinacji nigdy nie jest udźwięczniane.
Pozdrawiam
-
Uproszenia grup spółgłoskowych30.05.2019Dzień dobry! Mam pytanie w sprawie ubezdźwięczniania zbitek spółgłoskowych. Czy wymawianie czasowników poszedł, gniótł, pomógł itp. jako [poszet], [gniut], [pomuk] to wymowa potoczna, czy regularna?
-
Dwie funkcje i 4.03.2019Witam! Mam pewien problem: jeśli głoska zmiękczona jest jednocześnie sylabą (na przykład ni w wyrazie zniszczył), to jest traktowane jako jedna głoska. Za to pewien mój nauczyciel języka polskiego upierał się, że i i ni w zniszczył trzeba traktować jako osobną głoskę, bo, cytuję „Co tworzy tę sylabę? I! Musi być charakteryzowana osobno!”. Czy rzeczywiście tak trzeba?
-
Szczebiot…18.02.2019Dzień dobry.
Zauważyłem dość dawno temu, że niektórzy ludzie – zwłaszcza młode dziewczęta – chcąc nadać swojej wypowiedzi (tak zgaduję) dodatkowego ładunku grzeczności, szacunku, czy nawet „zalotności”, „ubezdźwięczniają” głoski dź, ś, ć w takich zwrotach, jak np. dziękuję, cześć itp., tak że brzmią one bardziej jak „dzenkuję”, „czesc” z lekko tylko zmiękczonymi ww. głoskami.
Czy językoznawcy również zaobserwowali takie zjawisko?
Z poważaniem,
Adam Woroniak
-
Ze słów i z sera 18.02.2019Dzień dobry,
chciałabym dopytać o użycie przyimka z / ze w konkretnym przypadku.
Mówimy licz się ze słowami (ze przed grupą spółgłoskową), ale czy poprawne będzie coś składa się z słów? Może jedyna poprawna forma to coś składa się ze słów? Pytam, bo ze słów w tym akurat połączeniu brzmi dla mnie tak samo jak ze serem.
Z poważaniem
Arletta Kacprzak
-
Co jest sylabą?28.01.2019Szanowni Państwo,
czy litera w znajdująca się w przykładowym zdaniu Ola jest w szkole liczy się jako osobna sylaba, czy ze względu na brak sąsiadującej samogłoski nie zalicza się do sylab? Powyższe zdanie ma 5 czy 6 sylab?
-
B’omarr, czyli [‘buma:] bądź [‘bomar]23.01.2019Szanowni Państwo,
czy nazwę „B’omarr” (organizacja z sagi „Gwiezdne wojny”) wymówimy w j. polskim po prostu jako [bomar]? Apostrof po spółgłosce na początku powoduje u mnie pewną dozę niepewności. A może [bi-omar]?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Nauka i feudał 23.01.2019Dzień dobry
Ostatnio dręczy mnie problem dyftongów. Najpierw usłyszałam, jak znajoma mówi nałka (w znaczeniu ‘nauka’). Tu byłam (jestem?) pewna, że wymawiamy każdą samogłoskę oddzielnie, bo jest uczyć, na-uczać, na-uka. Ale potem ktoś przy mnie powiedział fełdał i zwątpiłam. W moim języku jest fe-udał, ale już nie wiem, czy te samogłoski wymawiamy rozdzielnie, czy jednak tworzą dyftong (w znaczeniu czytamy je jak jeden dźwięk eł). Pozdrawiam, Ela Mijewska
-
Stewardesa 10.01.2019Szanowni Państwo,
piszę do Państwa z pytaniem o wymowę wyrazu stewardesa. Jestem zwolennikiem spolszczania słów z innych języków i wymawiam [stewardesa]. Jednakże ostatnio spotkałem się z wymową [stiuardesa]. W jaki sposób, my Polacy, powinniśmy wymawiać nazwę tego zawodu? Niestety nie znalazłem odpowiedzi na to pytanie w żadnym ze słowników.
Z wyrazami szacunku
W.
-
Zamarzać w Kambodży 6.11.2018Szanowni Państwo,
zwracam się z pytaniem o powód, dla którego w słowie zamarzać czytamy osobno głoski [r] i [z], a nie głoskę [rz] (podobnie jak w słowie umurzać). Ostatnio spotkałam się z wymawianiem słowa Kambodża jako „Kambod-ża”, wymawiając osobno [d] i [ż]. Czy taka wymowa jest poprawna, a jeśli tak, to czym jest uzasadniona.
Z poważaniem,
Joanna Migaj
-
Filipika5.11.2018Szanowni Państwo,
na którą sylabę powinien padać akcent w słowie filipika?
-
Piętnaście 8.10.2018Dzień dobry. Poproszę o wyjaśnienie wymowy wyrazu piętnaście.
Dziękuję za odpowiedź.
Anna Żukowska z Kolbud
-
Piętnaście 4.10.2018Jak państwo (czyli poradnia językowa) wyjaśnicie wymowę liczebnika piętnaście?
-
Alternacja czy obniżenie/podniesienie artykulacji?4.09.2018Szanowni Państwo,
byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.
Z wyrazami szacunku,
Karolina
-
Wymowa nazwiska Vogel5.07.2018Szanowni Państwo,
czy nazwisko Zygmunta Vogla wymawia się jako: [fogla], czy [wogla]?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
