nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • Centrum kultu Radogosta w Radogoszczy

    14.03.2024
    14.03.2024

    Ponieważ nie znalazłam w słownikach, zwracam się do Państwa z pytaniem o odmianę nazwy Radogoszcz - przy czym nie chodzi o dzielnicę w Łodzi, tylko miejsce kultu Radogosta. Z góry dziękuję i pozdrawiam

  • Terakotowa Armia i nabrzeże brooklińskie

    13.03.2024
    13.03.2024

    Dzień dobry,

    czy określenia takie jak terakotowa armia lub nadbrzeże brooklyńskie trzeba pisać wielką literą?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Leclerc

    10.03.2024
    10.03.2024

    Mam pytanie dotyczące odmiany nazwiska Leclerc. Czy w narzędniku powinno się ono pisać Leclerciem czy Leclerkiem? To pytanie dotyczy odmiany w celowniku i zagwozdki między Leclercowi a Leclerkowi?

  • Shangri-La

    5.03.2024
    5.03.2024

    Dzień dobry,

    czy nazwę fikcyjnej krainy stworzonej przez Jamesa Miltona — Shangri-La należy odmieniać? Pytam, ponieważ zajmuję się amatorsko tłumaczeniem i napotkałem problem przy sformułowaniu zdania: „Nie da się zniszczyć Shangri-Li”.

    Pozdrawiam

  • Nazwisko Kelce

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dzień dobry,

    amerykański futbolista ma na nazwisko Kelce [kelsi]. Jak brzmi w dopełniaczu l. poj.? Którą zasadę należy tu zastosować?

    Serdecznie pozdrawiam

  • Słowackie nazwisko Feranec

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dzień dobry,

    jak powinniśmy odmieniać słowackie nazwisko Feranec (właściciel wymawia je jako 'Feranek')? Czy w takim razie: Feranec, Feranca, Ferancowi — podobnie jak w przypadku odmiany niemieckiego Diesel? Czy jednak: Feranec, Feraneca, Feranecowi?

  • Humpty Dumpty

    3.03.2024
    3.03.2024

    Jak odmieniać postać znaną jako Humpty Dumpty? Humpty'ego Dumpty'ego, Humpty Dumpty'ego czy w ogóle nie odmieniać?

    Pozdrawiam

  • Delta/ delta Nilu

    3.03.2024
    3.03.2024

    Dzień dobry,

    jaka litera powinna być w zapisie Delta/delta Nilu?

    Serdecznie pozdrawiam!

    R.L.

  • Travis Kelce

    2.03.2024
    2.03.2024

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z uprzejmym pytaniem, jak należy odmieniać nazwisko amerykańskiego futbolisty, który nazywa się Travis Kelce (w internecie wymowa jest podawana jako [kelsi]). Będę wdzięczna za pomoc.

    Z poważaniem

    Weronika Girys-Czagowiec

  • Irena Bajka-Murek

    2.03.2024
    2.03.2024

    Szanowni Państwo

    Proszę o pomoc w odmianie nazwiska Irena Bajka-Murek, a dokładniej jego poprawnej formy w bierniku. Jeśli pani Irena podpisywałaby dokumenty, to byłyby one podpisane przez „Panią Irenę Bajkę-Murek” czy „Panią Irenę Bajka-Murek”? Według mnie pierwsza forma jest poprawna, gdyż powinniśmy odmienić oba człony nazwisk oraz człon „Bajka” jest zakończony na literę A poprzedzoną miękką spółgłoską J (czyli powinien być odmieniany jak rzeczownik rodzaju żeńskiego).

  • monastyr Rilski czy Rilski monastyr?
    1.03.2024
    23.12.2002
    Czy istnieje jakaś zasada, za pomocą której można by wyjaśnić, dlaczego piszemy Rilski monastyr, Baczkowski monastyr, a jednocześnie monastyr Awraamijewski czy monastyr Borysoglebski? Są to przykłady zaczerpnięte z Nowej encyklopedii powszechnej PWN. Gdyby nazwa klasztoru brzmiała monastyr Rilski, to w haśle po Rilski byłby przecinek (jak np. „Bałkański, Półwysep”), zresztą Rilski monastyr pojawia się nie tylko w nagłówkach (np. hasło „Bułgaria. Sztuka”).
    Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii.
  • PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)

    28.02.2024
    28.02.2024

    W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.

  • Nazwa francuskiej wytwórni lotniczej i nazwy jej produktów

    25.02.2024
    25.02.2024

    Dzień dobry,

    mam pytanie o odmianę nazwy składającej się z dwóch nazwisk. Chodzi o dawnego producenta samolotów, którego nazwa pochodzi od nazwisk założycieli: Raymonda Saulniera oraz braci Léona i Raymonda Morane'ów.

    Czy nazwa ich samolotu powinna być odmieniana Morane'a-Saulniera, czy może raczej jak Rolls-Royce — Morane-Saulniera?

    Szybki przegląd internetu mówi mi, że większość osób pisze: Morane-Saulniera, odmieniając tylko drugie nazwisko. A jak jest prawidłowo?

    Z góry bardzo dziękuję.

    AniJach

  • Firlewicz

    22.02.2024
    22.02.2024

    Witam, co może oznaczać nazwisko Firlewicz? Czy jest prawdopodobna jakaś etymologia? Pozdrawiam serdecznie

  • Yosojirou Kariya

    22.02.2024
    22.02.2024

    Szanowni Państwo,

    piszę w sprawie przetłumaczenia nazwy „Kariya's theorem” na polski. Mianowicie nie wiem, jak odmienić nazwisko „Kariya” w dopełniaczu — „Kariyego”, „Kariyi” (nie wiem także, czy należny byłby apostrof). O matematyku znalazłem niewiele... na wikipedii jest on cytowany w artykule https://en.m.wikipedia.org/wiki/Feuerbach_hyperbola. Oryginalny artykuł na temat twierdzenia został gdzie indziej zacytowany jako „J. Kariya. Un theoreme sur le triangle. L’Enseign. Math., 6:130–132, 1904”. Zwracam się ze prośbą o pomoc w tej kwestii — jaka forma jest w tym przypadku prawidłowa.

  • Mieszkaniec wsi Bielkówko

    21.02.2024
    21.02.2024

    Szanowni Państwo!

    Czy mieszkaniec Bielkówka to „bielkówszczanin” czy „bielkówkowianin”, czy też może jeszcze inaczej?

    Łączę wyrazy szacunku.

    Anna

  • Michigan

    21.02.2024
    21.02.2024

    Pozdrawiam serdecznie. Mam pytanie dotyczące polskiej wymowy nazwy Michigan (jezioro, stan w USA). Czy powinno się „stylizować” na Amerykanina i wymawiać to słowo [miszigan] czy raczej wymawiać z „cz” zamiast „sz”? Co byłoby bardziej polskie? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Nikodem Dyzma

    17.02.2024
    17.02.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o pochodzenie imienia i nazwiska jednej z najbardziej znanych polskich postaci literackich — Nikodema Dyzmy. Otóż istnieje apokryficzny tekst zwany „Akta Piłata” lub „Ewangelią Nikodema”, w którym pojawia się imię tzw. „dobrego łotra” (skruszonego przestępcy ukrzyżowanego wraz z Chrystusem). Brzmi ono „Dyzma”. Ten fakt brzmi zadziwiająco w kontekście imienia i nazwiska antybohatera z powieści Dołęgi-Mostowicza. Czy autor chciał tak na koniec końców rozgrzeszyć złoczyńcę polskiej polityki, czy to po prostu zbieg okoliczności?

  • Sidorko

    14.02.2024
    14.02.2024

    Szanowni Państwo,

    męskie nazwiska naszych rodaków zakończone na -o trzeba odmieniać. Niektórzy uważają jednak, że np. nazwisko Sidorko jest nieodmienne. W moim przekonaniu (po analizie słowników i poradników) forma D. lp. tegoż nazwiska powinna brzmieć Sidorki. Czy przyznają mi Państwo rację?

    Kłaniam się

  • Roșca

    13.02.2024
    13.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o radę ws. odmiany nazwiska rumuńskiego pochodzenia, tj. Roșca, przede wszystkim w dopełniaczu lp. Nie mam pewności, ale ostatnio napisałem podziękowanie dla Alberta Roșki. Ciekawi mnie również odmiana tego nazwiska w odniesieniu do kobiety.

    Kłaniam się

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego