To skarbnica informacji o tym, których wyrazów i wyrażeń używać w określonych sytuacjach, jaki wpływ na znaczenie lub rozumienie tekstu ma sytuacja, kontekst, nadawca lub odbiorca. Dowiesz się tu: jak zwracać się do określonej osoby; kiedy stosować wielką literę w zwrotach grzecznościowych; jak pisać tytuły naukowe lub stanowiska w formach adresatywnych; czy można napisać „Witam” w e-mailu; kiedy zrozumiały jest zwrot „Jestem samochodem”.
Tego jest pełno
Dzień dobry,
chciałem się zapytać czy w przypadku gdy mówimy o jakiejś grupie ludzi np. Romach (na tej podstawie wynikł spór, który sprowokował mnie do zapytania), czy mówienie o nich w formie bezosobowej np. „Tego jest pełno na dworcach”, jest formą dehumanizacji, czy jest zwyczajną wariancją zaimków, jaka występuje w języku polskim?
Miłego dnia
Instrukcja obsługi tokarki
Dzień dobry,
czy tłumacząc na język polski instrukcję obsługi tokarki, mogę się posłużyć niepoprawną formą „2. Wciśnij 1-szy przycisk” ze względów praktycznych, czyli dlatego, że zapis „2. Wciśnij 1. Przycisk” byłby przez większość użytkowników niezrozumiały (o możliwości uszkodzenia maszyny nie mówiąc)? Chodzi o przypadek, gdy w tabelce z opisem funkcji brakuje miejsca na napisanie niebudzącego wątpliwości wyrazu „pierwszy”.
Z poważaniem
Stefan Malarski
Nazwy osób, do których się zwracamy w listach
Dzień dobry,
nurtuje mnie kwestia pisowni zaimków osobowych i dzierżawczych. Czy zawsze należy pisać je wielką literą, gdy zwracamy się do adresata listu/e-maila? Wydaje mi się, że gdy zwracamy się na przykład do osoby, która wyrządziła nam krzywdę, to nie jesteśmy zobowiązani do zachowania formy grzecznościowej. Napisałabym zatem „Życzę ci, kanalio, by spotkała cię podobna przykrość”, ale nie jestem pewna swojej racji.
Serdecznie pozdrawiam!
Słowo na gie
Witam serdecznie.
Chciałem użyć podczas lekcji w klasie 7 (w kontekście pozytywnego i negatywnego myślenia) wiersz Jana Brzechwy pt. „Konik uciekł”. Na etapie przygotowań spotkałem się z zarzutem, że jest to wiersz wulgarny. Chodzi o jedną strofę:
„Dru-gi chłop-czyk otrzy-mał, choć miał za-let sze-reg,
G. koń-skie za-wi-nię-te w ró-żo-wy pa-pie-rek”.
Proszę o opinię w tej sprawie – czy można zaliczyć ten wiersz, powyższy fragment zaliczyć do wulgarnych?
Prawa i lewa strona na obrazie
Dzień dobry. Mam pytanie dotyczące deiksy "prawo", "lewo" w kontekcie słowa "dom". Czy na rysunku zawierającym dom, kiedy ma się polecenie narysować kwiatki po prawej stronie, należy to zrobić wzgledem patrzącego na kartkę, czy względem domu?
Jak zwracamy się do doktora zatrudnionego na stanowisku profesora uczelni?
Jak poprawnie zwracać się do wykładowcy akademickiego w sytuacji, gdy jest to np. Dr Jan Kowalski prof. UW? Czy „Szanowny Panie Doktorze” będzie poprawną formułą, czy w tej sytuacji zwracamy się „Szanowny Panie Profesorze”? Czy tytuł profesora uczelni należy traktować tak samo jak tytuł profesora akademickiego?
Drodzy
Dzień dobry!
W ostatnich latach dość często spotyka się następujące konstrukcje:
Drodzy! Mamy dla Was cudowne wieści.
Drodzy, mamy dla Was konkurs!
Drodzy! Już jutro zapraszamy na otwarcie wyjątkowego salonu kosmetycznego!!!
Drodzy! Jak już pisaliśmy, musieliśmy zmienić termin naszej imprezy urodzinowej.
Czy zwracanie się do adresatów per „Drodzy” (bez dookreślenia, o jakich odbiorców chodzi nadawcy) jest kulturalne?
Wyraz zawierający zdanie
Proszę o informację czy zwrot „wyraz zawierający zdanie” może być traktowany jako figura retoryczna, a jeśli tak, to jaka?
Zwrot grzecznościowy kierowany do osób niebinarnych
Szanowni Państwo,
tłumacząc stronę sklepu internetowego, napotkałam na niespodziewaną dla mnie trudność. Tworząc konto na stronie, jest do wyboru zwrot grzecznościowy. Jest dla mnie jasnym, że „Pan” jest dla osób identyfikujących się jako męskie, „Pani” dla osób identyfikujących się jako żeńskie. Zastanawia mnie jednak, jaki zwrot grzecznościowy wybrać dla osób niebinarnych. W języku niemieckim rozwiązano to jako „divers”. „Inne”? „Osoba”?
Proszę o pomoc i życzę miłego dnia.
Zdania pytajne
Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, czy zapisane poniżej wypowiedzenia są zdaniami pytającymi:
Może pojedziemy dzisiaj na zakupy?
Może przewidziano znaleźne?
Wszystko dobrze?
Znasz tę dziewczynkę?
Zastanawiam się, czy może jednak powyższe wypowiedzenia są zdaniami oznajmującymi w formie pytającej.
Z góry dziękuję za odpowiedź
Gabriela
My zamiast wy
Czy zdanie ,,Wiemy coś konkretnego o...'' w formie pytania zamiast ,,Wiecie coś konkretnego o...'' jest poprawne językowo, kiedy osoba zadająca pytanie ma na myśli ,,Wiemy'' jako grupa a nie że ona o tym sama wie?
Partykuła czy
Dzień dobry, jakie zasady rządzą lub nie użyciem lub pominięciem partykuły czy na początku zdania pytającego? Dziękuję!
p.o. dyrektor na pieczątce
Jak powinien poprawnie brzmieć podpis lub pieczątka Jan Kowalski p.o. Dyrektor czy p.o. dyrektor?
Być dobrym w czymś
Dzień dobry,
Czy należy mówić, że ktoś jest dobry w siatkówce, koszykówce, tenisie, czy raczej, że jest dobry w siatkówkę, koszykówkę, tenisa?
Pozdrawiam
Stosowanie reguł grzecznościowych a status odbiorcy
Dzień dobry,
zwroty grzecznościowe Z wyrazami szacunku, Z poważaniem są stosowane na zakończenie oficjalnej korespondencji. W ten sposób możemy okazać swoją dojrzałość i klasę, a przede wszystkim – oddać naszemu rozmówcy należny mu respekt, zatem czy jest to uznaniowe i o tym, czy dany zwrot grzecznościowy użyje, decyduje osoba stojąca na czele danej instytucji?
Czy tego typu zwroty powinniśmy kierować do każdego osadzonego, udzielając odpowiedzi na korespondencję ?
Dziękuję z góry za okazaną pomoc.
Dupiarz
Dzień dobry!
Czy słowo "dupiarz" użyte przez Prezydenta Warszawy jest obraźliwe (zwłaszcza dla kobiet), biorąc pod uwagę że:
- użył go wobec siebie samego,
- jest to neologizm (albo określenie slangowe) i można je interpretować dowolnie
- nie odnosi się do kobiet, tylko do mężczyzn (mam na myśli, że wiele kobiet jest tym urażonych)
- gdyby użył tego słowa gej, wówczas bez względu na to czy odniósłby je do siebie, czy do innych mężczyzn, nie odnosiłoby się ono do kobiet?
Wójt czy pan?
Szanowni Państwo,
w lokalnym biuletynie informacyjnym bardzo często zamieszczane są artykuły, w których wymienia się np. Wójta Gminy Pana XY, Starostę Powiatu Pana XY, Kuratora Oświaty Panią XY.
Czy należy umieszczać słowo Pan/Pani między stanowiskiem a imieniem i nazwiskiem? Dodam również, że artykuły mają najczęściej charakter informacji urzędowych. Jeśli więc pojawiają się nich słowa „Pan/Pani”, to czy nie powinny być pisane małą literą?
Z wyrazami szacunku
Weronika Pylak
Prof. Kowalski czy Kowalski?
Dzień dobry,
chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją jakieś reguły używania tytułu i stanowiska przed nazwiskiem naukowca — ale moim pytaniem jest nie to, jak ich używać, tylko kiedy. Czy w każdej sytuacji życiowej jest wymóg powiedzenia albo napisania „Czytałem książkę prof. Kowalskiego [...]” zamiast „Czytałem książkę Kowalskiego [...]”?
Czy w rozmowie brak podania tytułu przed nazwiskiem może być uznane za niegrzeczne?
Jestem gupi
Dzień dobry,
Czy sformułowanie „jestem_gupi” może zostać potraktowane jako obraźliwe, wulgarne w stosunku do kogoś? Czy zawarcie takiego zwrotu w nazwie własnej jakiegoś wniosku, jako pseudonim, podpis może zostać potraktowane jako działanie na szkodę kogoś albo jakiegoś podmiotu?
Dodam, że "gupi" zostało użyte jako pseudonim amerykańskiego muzyka Spencer'a Hawk'a ale nie zostało w ten sposób odebrane.
Pozdrawiam
Drogi Użytkowniku AdBlocka,
wiemy, jak cenny jest Twój czas – zajmiemy Ci tylko chwilę.
Czy dasz nam szansę, abyśmy mogli dalej tworzyć źródło Twojej sprawdzonej, darmowej wiedzy, z której właśnie chcesz skorzystać? Bez wpływu z reklam będzie to po prostu niemożliwe. Dlatego prosimy – dodaj naszą domenę, jako wyjątek lub skorzystaj z instrukcji i odblokuj wyświetlanie reklam na naszych serwisach.
Dziękujemy!
Redakcja serwisów PWN
Wydawnictwa Naukowego PWN
