pisownia

 
Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.
  • Papużki nierozłączki
    2.04.2020
    Szanowna Poradnio,
    mam pytanie o poprawną formę zapisu frazy papużki nierozłączki. Wydaje się, że powinno się to pisać bez dywizu, ponieważ nie są to rzeczowniki równoległe, jednak bardzo często w tekstach spotykam realizację z dywizem. Czy obie formy są poprawne? Czy zapis zależy od znaczenia frazy? Nazwy gatunku czy określenia relacji.

    Dziękuję za odpowiedź,
    Martyna
  • król i władca to wyrazy pospolite
    25.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie dotyczy poprawnej formy zapisywania tytulatury władców. Mianowicie, czy pisząc „Król Polski Kazimierz Wielki” w środku zdania, należy każde z tych słów zapisać wielką literą? Mam na myśli sytuację, gdy w kolejnych zdaniach słowo „król” lub „władca” będzie dotyczyło stricte tej samej osoby.
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • Superekstrawartościowe
    20.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym poprosić o ostateczne rozstrzygnięcie, czy przymiotniki z podwójnymi cząstkami super, ekstra, hiper itd. powinny być pisane razem czy osobno. Praktyka językowych autorytetów jest niejednolita: superekstrawartościowe (Katowice 2016) kontra super hiper trudne (Rzeszów 2020). Jak się mają w tym odnaleźć miłośnicy dyktand? Dziękuję bardzo za odpowiedź.
  • naraz kontra na raz
    20.03.2020
    Dzień dobry! Chciałabym wrócić do rozróżnienia pisowni na raz/naraz. Myślałam, że rozstrzygającym kryterium jest tu akcent (jeśli pada na na, piszemy razem, jeśli na raz, piszemy osobno, por. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/na-raz-i-naraz;13420.html, lecz okazuje się, że tak nie jest. W haśle na raz w WSO widnieje bowiem znaczenie ‘za jednym zamachem’, co zostało wykorzystane w Dyktandzie nad Dolinką. Jak rozróżnić zatem na raz – ‘za jednym zamachem’ od naraz – ‘jednocześnie’?
  • rz.-kat. lub rzym.-kat.
    19.03.2020
    Szanowni Państwo,
    na jednym z forów internetowych padło stwierdzenie, że skrótowiec KrK stosowany jako Kościół Rzymskokatolicki jest błędny, niestety, rozwinięcie znalazłam tylko w Wikipedii, która nie jest źródłem oficjalnym. Czy takie zastosowanie skrótowca jest poprawne?

    Z poważaniem
    Agnieszka
  • coraz kontra co raz
    19.03.2020
    Dzień dobry! Bardzo proszę o wyjaśnienie dotyczące pisowni co raz/ coraz w zestawieniach typu co()raz to wybuchają śmiechem. „Wielki słownik ortograficzny” odnotowuje zapis coraz to (czy chodzi o sytuację np. coraz to głośniej?), z drugiej strony jest też zapis co raz w znaczeniu ‘raz po raz’.
    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie wątpliwości.
  • Piszemy: superwtorek
    13.03.2020
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące wydarzenia w USA znanego jako Super Tuesday. Czy tłumacząc to jako superwtorek powinniśmy pisać je małą czy wielką literą?

    Pozdrawiam!
    Piotr
  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • Kłopoty z Bogiem / bogiem
    9.03.2020
    Czy słowo Bóg jest imieniem własnym lub może nim być, i czy nie prowadzi do to wielu problemów referencyjnych? Niektórzy używają słowa Bóg jako imię własne, odnosząc się do Boga Biblii. W przypadku Boga Ojca, Boga Zbawiciela, a nawet Pana Boga wiadomo, o kogo chodzi, ale w innych przypadkach niekoniecznie: Bóg Miłosierny może się odnosić do różnych Bogów różnych religii. Studenci z różnych krajów mówiąc o Bogu, używają tego samego słowa Bóg i naciskają, aby używać tutaj wielkiej litery „B”
  • Kłopoty z cząstką bio-
    9.03.2020
    Szanowni Państwo,

    Czy poprawne jest określenie bio-pochodzenie?
    Ewentualnie jaki może być merytoryczny synonim tego słowa?

    Z wyrazami szacunku
    Justyna
  • austro-węgierskość
    4.03.2020
    Czy rzeczownik od przymiotnika austro-węgierski będzie miał postać austro-węgierskość czy austrowęgierskość?
  • Wysoko funkcjonująca osoba z autyzmem
    26.02.2020
    Dzień dobry,
    chciałbym zapytać, jaka jest poprawna pisownia: nisko funkcjonująca (np. osoba z autyzmem) czy niskofunkcjonująca? To samo dotyczy oczywiście osób wysoko funkcjonujących (lub wysokofunkcjonujących).

    Będę wdzięczny za odpowiedź w imieniu swoim i innych redaktorów zajmujących się tą problematyką.

    Pozdrawiam,
    Tomasz
  • dzielenie przymiotników złożonych
    19.02.2020
    Dzień dobry.
    Czy w przypadku wyrażenia polsko-francuski, które wypada na końcu wersu można podzielić człon i zapisać go:
    polsko-fran-
    cuski?
    Chodzi mi o to, czy można dzielić drugi człon wyrażenia na sylaby i kolejne z nich przenieść do następnego wersu. Czy może bardziej wskazane byłoby takie rozwiązanie:
    polsko-
    -francuski?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i wyjaśnienie.
    Pozdrawiam
    Justyna Merta
  • cudzysłowowe różności
    13.02.2020
    Szanowni Państwo,
    czy po tzw., zwany i nazywany należy/można stosować określenia w cudzysłowach czy bez? Przykładowo: Człowiek zwany sumieniem Europy czy też zwany „sumieniem Europy”. Inna kwestia to cudzysłów przy użyciu sformułowania żołnierze wyklęci – z cudzysłowami czy bez? (a może: Żołnierze Wyklęci, spotyka się i tak wariant). Czy „złoty wiek” czy też to metaforyczne określenie i: złoty wiek?
    Dziękuję serdecznie i pozdrawiam
    A.B.
  • czerwona księga
    13.02.2020
    Szanowni Państwo,
    czy w wyrażeniu czerwona księga (wykaz gatunków, np. zwierząt, zagrożonych wyginięciem) należy użyć wielkich liter? Czy napiszemy: Dla Polski Czerwoną Księgę zwierząt opracowuje Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie? I czy w związku z tym tytuł publikacji zawierającej ten wykaz powinien mieć postać np. : Polska Czerwona Księga zwierząt. Bezkręgowce?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Z poważaniem
    Rafał Kostka
  • fontanna Neptuna
    12.02.2020
    Jak poprawnie zapisać: fontanna Neptuna czy Fontanna Neptuna?
  • Nazwy serbskich klubów sportowych
    12.02.2020
    Szanowni Państwo!
    Piszę pracę w języku polskim, w której porównuję przyśpiewki polskich i serbskich kibiców piłkarskich. Mam jednak problem z zapisem nazw klubów. W języku serbskim brzmią one: Crvena zvezda Beograd i Partizan Beograd. Czy zatem poprawnym zapisem w języku polskim będzie Crvena zvezda Belgrad? Czy raczej Crvena Zvezda Belgrad i Partizan Belgrad? A może nie powinnam tłumaczyć nazwy miasta i pozostawić Beograd?
    Z wyrazami szacunku,
    Elżbieta Benkowska
  • Tajna Rada Wielkiej Brytanii
    11.02.2020
    Witam,
    nurtuje mnie pytanie, czy nazwę Tajna Rada (chodzi o organ doradczy angielskich monarchów) powinno się zapisywać wielkimi literami czy może raczej małymi: tajna rada, jak np. gabinet (organ, który ją potem zastąpił).
  • Konrad mazowiecki czy Konrad Mazowiecki
    11.02.2020
    Dzień dobry. Studentka znanej uczelni donosi o wiedzy zyskanej w czasie wykładów. Oto poprawna jest pisownia: Konrad mazowiecki, a nie: Konrad Mazowiecki. Podobnie ma być z innymi przydomkami książąt. Czy to prawda?
    Dziękuję
  • Znaki nieliterowe na początku wypowiedzenia
    11.02.2020
    Droga Poradnio, chciałbym zapytać, jak należy zapisać na początku zdania rozszerzenie domeny zaczynające się od kropki lub hashtag zaczynający się hashem? Na przykład:
    „.com” najpopularniejszą domeną na świecie.
    .Com najpopularniejszą domeną na świecie.
    .com najpopularniejszą domeną na świecie.
    #poradnia jest bardzo pomocna.
    #Poradnia jest bardzo pomocna.
    Wiem, że można sobie z tym poradzić zmieniając szyk zdania, ale interesuje mnie taki przypadek. Dziękuję. – lumay
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego