Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.
bronzer albo brązer
Należy pisać brązery czy bronzery? Dziękuję za odpowiedź.
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Jak poprawnie należałoby zapisywać zwrot „sprawiedliwy wśród narodów świata”? Bo jest to chyba oficjalny tytuł honorowy, podobnie jak Mistrz Mowy Polskiej, Honorowy Obywatel Miasta Krakowa. A zasady pisowni, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r., przewidują w takich sytuacjach użycie wielkich liter. Czy zatem powinniśmy pisać o laureatach tego prestiżowego wyróżnienia Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata?
Reforma pisowni – odcinek 3
Szanowni Państwo. Czy w związku z planowaną reformą ortografii nie można byłoby uprościć zapis niektórych wyrazów i zamiast po nowemu pisać np. Warszawianin dużą literą, dopuścić też pisanie małą, jak to jeszcze się obecnie pisze? Wszak to tylko ortografia umowna, za którą nie przemawia ani tradycja, ani historia. Powstanie z tego tylko galimatias, bo minie dużo czasu, zanim się ludzie przyzwyczają do nowej pisowni.
NOWA (= Niezależna Oficyna Wydawnicza)
Jak powinno się pisać w mianowniku i odmieniać skrótowiec NOWa (Niezależna Oficyna Wydawnicza). W literaturze funkcjonuje kilka wersji:
NOWA, NOW-ej, NOW-ej, NOW-ą, z NOW-ą, o NOW-ej
NOW-a, NOW-ej, NOW-ej, NOW-ą, z NOW-ą, o NOW-ej
NOWa, NOWej, NOWej, NOWą, z NOWą, o NOWej
Nowa, Nowej, Nowej, Nową, z Nową, o Nowej
Która z tych wersji jest poprawna?
Dziękuję
es
Reforma pisowni – odcinek 10
Szanowni Państwo,
punkt 8.2 nowych, przyszłych zasad pisowni informuje: „Małą literą zapisuje się wyrazy pospolite, [...] m.in.: [...] [p]rzymiotniki utworzone od nazw własnych, zakończone na -owski, np. dramat szekspirowski, epoka zygmuntowska, koncert chopinowski, [...]”. Nie jest jednak jasne, jak zapisywać pozostałe przymiotniki – te utworzone od nazw własnych, notowane dotąd w WSO PWN dużą literą jako dzierżawcze, ale zakończone na inne końcówki niż -owy i -owski, czyli: -ański (Horacjański, Justyniański, Leibnizjański, Nietzscheański, Senekański, Schellingiański, Spinozjański), -ejski (Sokratejski) i -oński (Cyceroński, Napoleoński, Platoński).
Łączę pozdrowienia
Michał Gniazdowski
Reforma pisowni – odcinek 9
Szanowni Państwo,
punkt 10.2.4 nowych, przyszłych zasad pisowni informuje: „Litery á, é, í, ú, ů, ý można zapisywać ze znakami diakrytycznymi lub bez nich, np. Mácha albo Macha, Lévi albo Levi, [...]”. Te litery z diakrytykami podano jak zbiór zamknięty – bez „np.”. Czy zatem zasada ta nie odnosi się do litery å (Anders Ångström), litery ñ (Luis Buñuel), liter zawierających grawis, a także cedyllę (Niccolò Paganini, François Viète), podwójny akut (Ernő Rubik), brewis (Mehmet Ali Ağca, Nadia Comăneci), kropkę górną (Dalia Grybauskaitė)? Litera z umlautem, np. ö (Gerhard Schröder, György Gömöri), pozostanie jednakże w wariancie jako oe, nie zaś samo o?
Łączę pozdrowienia
Michał Gniazdowski
Reforma pisowni – odcinek 8
Reforma ortografii – odcinek kolejny
Według zapowiadanych zmian ortografii wkrótce będziemy pisać tak: „Pl. prof. Władysława Bartoszewskiego”. Ale zasada tłumacząca ten zapis brzmi: „Skrót zapisuje się wielką lub małą literą, stosownie do tego, jak byłby – zgodnie z zasadami ortografii – zapisany w danej sytuacji wyraz skracany” (pkt 6.3.4 Uwagi końcowe). Zgodnie z tą zasadą należałoby zatem pisać: „Pl. Prof. Władysława Bartoszewskiego”, dlatego że skrót „Prof.” pochodzi od wyrazu skracanego zapisywanego w nazwie tego placu wielką literą. Pełna nazwa placu to przecież „Plac Profesora Władysława Bartoszewskiego”. Czy mam rację?
Andrzej, Toruń
Błąd pisarski w postanowieniu sądu
Co to znaczy foda.
W postanowieniu sądu było takie sformułowanie:
"oświadczeń nowo powołanych członków komisji rewizyjnej w przedmiocie fody na ich powołanie".
Reforma pisowni – odcinek 7
Szanowni Państwo,
w punkcie 10.2.4 nowych, przyszłych zasad pisowni („Pisownia nazw własnych z języków stosujących alfabet łaciński ze znakami niewystępującymi w polskim alfabecie”) występuje przykład: „Mukařovský – Mukarowskiego, Mukarovskiemu, (z) Mukarovskim, (o) Mukarovskim”, a zarazem informacja: „Litery č, š, ř, ž można pozostawiać w niezmienionej postaci lub oddawać przez cz, sz, rz, ż, np. [...] Dvořák albo Dvorzak”. Nie jest jasne, dlaczego polszczenie końcówki -ský eliminuje inny znak diakrytyczny – czy na pewno nie powinno być (zgodnie z WSO PWN): Mukařowskiego a. Mukarzowskiego itd.? Uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej wątpliwości.
Michał Gniazdowski, korektor
Wydawnictwo AVT
Dylemat pisowniowy
Dzień dobry,
spotkałam się z takim zdaniem: „Odmienną, bo nie zachodniocentryczną wizję piękna proponują tacy fotografowie mody, jak…”.
Czy nie powinno być tu osobno, bo mamy do czynienia z przeciwstawieniem „nie zachodniocentryczna, ale odmienna”? Czy jednak należy to potraktować po prostu jako nie z przymiotnikiem i zapisać łącznie?
Pozdrawiam całą Redakcję.
Podział obcego nazwiska na końcu wiersza
Jak podzielić na sylaby (w celu przeniesienia do następnej linijki) nazwisko Lassen.
Chodzi o zdanie „Poszli do Lassena”. Czy można przeciąć podwojone „s” (Las-sena)?
Pozdrawiam
D.
Użycie dywizu
Dzień dobry!
Nurtuje mnie kwestia zapisu z dywizem jednego słowa z wyrażeniem, które ma dwa, np.:
detektyw-główny bohater
snajper-żołnierz poborowy itd.
Czy takie połączenia są w ogóle dopuszczane? Jak je poprawnie zapisać?
Przy okazji dziękuję Państwu za lata bezcennej wiedzy; aż przykro, że część po 2026 r. zdezaktualizuje się...
Z uszanowaniami
SF
grupa Ukrzyżowania
Dzień dobry,
mam dylemat dotyczący pisowni terminu „scena/grupa Ukrzyżowania”? Czy „Ukrzyżowania” należy zapisać wielką czy małą literą? Czy trzeba dodać kursywę? A może odpowiednie byłyby zapisy: scena Ukrzyżowanie (tytuł w mianowniku i kursywa) lub scena ukrzyżowania (oba wyrazy małymi literami i antykwą)?
Dziękuję za rozwianie wątpliwości.
Z serdecznymi pozdrowieniami
RL
Interpunkcja formuły powitalnej
Witam serdecznie.
Chciałam prosić o odpowiedź na pytanie: czy postawienie kropki po przywitaniu „dzień dobry” na początku korespondencji jest oficjalnym błędem? Nie pasuje w tym miejscu ani znak wykrzyknika, ani przecinek. „Dzień dobry” stanowi dla mnie oddzielne sformułowanie. Wiem, że idę pod prąd. Uprzejmie proszę o Państwa opinię.
Z wyrazami szacunku
Wioleta Toczek
Reforma pisowni – odcinek 6
Szanowni Państwo,
w świetle nowych zasad pisowni nazwy obiektów przestrzeni publicznej zapisywać będziemy wielką literą, przy czym w tekście jednolitym „Zasad pisowni...” wymieniono listę określeń gatunkowych — jak się domyślam jest to lista otwarta. Chciałbym tu dopytać o mniej oczywiste określenia — o ile jasny jest dla mnie nowy zapis „na Moście Grunwaldzkim”, „na Wyspie Tamce”, to mam wątpliwość w sprawie zapisu „na ś/Śluzie Opatowice”, „na j/Jazie Rędzin”, „na ś/Śluzie Południowej”, „na z/Zaporze Pilchowice” i tak dalej. Czy określenia obiektów hydrotechnicznych (takiej jak: śluza, jaz, tama, zapora...), posiadających nazwę własną, również należy zapisywać wielką literą?
Pozdrawiam!
Dylemat ortograficzny
Szanowni Państwo,
czy w poniższym zdaniu poprawne jest zastosowanie dużych liter:
„W związku z niedawno przeprowadzonymi wyborami Samorząd Województwa Wszystkodużymiliterami znajduje się w szczególnym momencie – skład Zarządu został wyłoniony zaledwie wczoraj, a nowo wybrani Radni Województwa Wszystkodużymiliterami dopiero rozpoczynają swoją pracę”?
Serdecznie pozdrawiam
Ewelina Cholewińska
Imiona i nazwiska białoruskich i ukraińskich artystów w polskim folderze
Szanowni Państwo,
pracuję w instytucji kulturalnej, w której odbędą się koncerty z udziałem artystów ukraińskich i białoruskich. Artyści podają swoje imiona i nazwiska w wersji z paszportów, tj. wg transliteracji przyjętej przez władze ich krajów. W jakiej formie powinno się te imiona i nazwiska zamieszczać w folderach i innych materiałach informacyjnych? Czy należy zachować formę podaną przez artystów (zgodnie z zasadą, że o brzmieniu nazwy decyduje jej dysponent), czy też — imiona i nazwiska powinno dostosować do zwyczajów polskiej pisowni? A może należałoby podać obie wersje imion i nazwisk? Jak jednak wówczas należałoby oznaczyć te obie formy?
Z poważaniem
Czytelniczka
śruba marki Torx
Dzień dobry,
Chciałbym zapytać, w jakiej postaci należy użyć nazwy śruby „Torx”? Jest to nazwa własna opatentowanego rozwiązania, ale widzę ją często zapisywaną małą literą, albo nawet w spolszczonej wersji "torks". Kontekstem jest otwartoźródłowa aplikacja do rysunku technicznego, a nazwa tej śruby pojawia się na liście elementów możliwych do wstawienia do rysunku.
Serdecznie pozdrawiam
l.dz. (= liczba dziennika)
Czy skrót l.dz. (liczba dziennika) w tak sformułowanym przypisie powinien być napisany dużą czy małą literą?
Zarządzenie Ministra Ziem Odzyskanych z dnia 22 lutego 1964 r. L.dz. 3125/620/46 w sprawie zakazu...
Dziękuję z góry za odpowiedź.
Z poważaniem
Agnieszka
Nazwy grup przedszkolnych
Witam, chciałam zweryfikować swoją wiedzę odnośnie do pisowni dwuczłonowych nazw własnych grup przedszkolnych?
Drogi Użytkowniku AdBlocka,
wiemy, jak cenny jest Twój czas – zajmiemy Ci tylko chwilę.
Czy dasz nam szansę, abyśmy mogli dalej tworzyć źródło Twojej sprawdzonej, darmowej wiedzy, z której właśnie chcesz skorzystać? Bez wpływu z reklam będzie to po prostu niemożliwe. Dlatego prosimy – dodaj naszą domenę, jako wyjątek lub skorzystaj z instrukcji i odblokuj wyświetlanie reklam na naszych serwisach.
Dziękujemy!
Redakcja serwisów PWN
Wydawnictwa Naukowego PWN
