Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
port nad, port na, port w, port u
30.09.202330.09.2023W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?
-
Kalka składniowo-frazeologiczna z angielszczyzny
29.09.202329.09.2023Dzień dobry,
ostatnio coraz częściej słyszę zdania z przyimkiem „o” sformułowane w sposób, który bardziej przypomina mi język angielski niż język polski. Przykładem może być sytuacja, w której ktoś personalnie odbiera coś, co w ogóle go nie dotyczy i jakaś inna osoba mówi „To nie jest o tobie” ("This is not about you"), tj. „Tu nie chodzi o ciebie”. To pierwsze zdanie wydaje mi się bardzo dziwne. Czy jest poprawne i czy ta konstrukcja istnieje w języku polskim od dawna?
-
zaprosić w podróż (?)
28.09.202328.09.2023Szanowna Poradnio!
Czy można kogoś zaprosić w podróż? Czy jest to niepoprawne wyrażenie?
Pozdrawiam
Mira
-
jego czy niego?
27.09.202327.09.2023Dzień dobry. Pytanie spędzające sen z powiek: „...a przy tym można się poczuć jakoś tak bliżej (jego/niego)” — która forma jest poprawna?
-
Konieczny przecinek
24.09.202324.09.2023Szanowni Państwo,
Zastanawiam się nad kwestią interpunkcji w tym zdaniu: „Filmowa postać, która mogłaby zostać moim bohaterem to...” – czy przed „to” postawimy przecinek? Jeśli tak, to dlaczego?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
koleżeństwo i wujostwo w związkach składniowych
23.09.202323.09.2023Szanowni Państwo, interesuje mnie odmiana słowa koleżeństwo w znaczeniu <<ogół kolegów i koleżanek>>. Czy mówimy „mojego koleżeństwa”? A może raczej „moich koleżeństwa”, tak jak „moich wujostwa”?
Pozdrawiam Joanna
-
Rozstrzygamy wątpliwości
22.09.202322.09.2023Dzień dobry. Chciałabym dowiedzieć się, która forma jest poprawna: „Nigdy mnie tam nie było” czy „Nigdy tam nie byłam”? Czy w pierwszym zdaniu mnie użyte jest w dobrym kontekście?
-
Interpunkcja zdań ze spójnikiem niż
21.09.202321.09.2023Proszę o odpowiedź, czy w zdaniu „Było to o wiele lepsze (,) niż to, o czym wcześniej myślano”, przed „niż” należy postawić przecinek czy nie. Jeśli nie, to dlaczego?
-
w kinie plenerowym
20.09.202320.09.2023Szanowni Państwo,
mam dylemat dotyczący przyimka poprzedzającego „kino plenerowe”. Poprawne będzie wyrażenie „byłem w kinie plenerowym” czy „byłem na kinie plenerowym”? Problematyczna jest dla mnie kwestia czy traktować je jako miejsce, czy może raczej jako wydarzenie?
-
Wątpliwość interpunkcyjna
7.07.20237.07.2023Czy w poniższym zdaniu przecinek po pisać jest obowiązkowy?
Pisać, to dać się zaprowadzić tam, gdzie wolelibyśmy nie zaglądać.
Wydaje mi się, że bezokolicznik pełni funkcję podmiotu, ale mogę się mylić.
Pozdrawiam serdecznie
D.
-
wiceprezes zarządu + czego?
6.07.20236.07.2023Dzień dobry, powinno być napisane:
„Wiceprezes Zarządu
Polskiego Stowarzyszenia Menedżerów Budownictwa”
czy
„Wiceprezes Zarządu
Polskie Stowarzyszenie Menedżerów Budownictwa”?
-
Interpunkcja przydawki
3.07.20233.07.2023Dzień dobry,
zastanawiam się nad przecinkiem w zdaniu: „Pojechał na swoje ranczo, odziedziczone po ojcu”. Wydaje mi się, że druga część zdania jest dopowiedzeniem, więc przecinek jest zasadny, jednak zdanie „Pojechał na swoje ranczo odziedziczone po ojcu” też wydaje mi się poprawne. Czy mam rację?
Pozdrawiam serdecznie
-
zawody + w czym
1.07.20231.07.2023Jak poprawnie zapisać: zawody z tenisa stołowego czy zawody w tenisie stołowym?
-
Składnia zgody przy podmiocie szeregowym
1.07.20231.07.2023Witam,
czy w zdaniu: „...doświadczanie pokazuje, że zakres i rezultat tego są takie same dla każdego z nas” użyta liczba mnoga jest prawidłową formą skoro są wymienione dwa czynniki? Czy raczej pojedyncza jest poprawna? Czy może dowolnie można użyć obu form w tym wypadku?
-
Składnia zgody przy przydawce przymiotnej
29.06.202329.06.2023Chciałabym spytać, czy możemy zostawić fragment „nawiązywanie kontaktów z dziećmi i młodzieżą zagrożonymi wykluczeniem społecznym” w obecnym brzmieniu.
„Zagrożonymi” zgrzyta, ale podobnie byłoby z „zagrożoną”.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
wspierany przez
26.06.202326.06.2023Dzień dobry, będę bardzo wdzięczna za podpowiedź, czy w takiej sytuacji, jak opisana w poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Neosemantyzm-wspierac;22706.html, poprawne jest stwierdzenie że coś jest wspierane przez technologię czy raczej należy powiedzieć „wspierane technologią” a przyimek „przez” jest zarezerwowany dla czynności wykonywanych przez ludzi? Np. „nauka wspierana przez technologię” czy „nauka wspierana technologią”? A może oba sformułowania można uznać obecnie za poprawne? Pozdrawiam serdecznie
-
Nazwy przedmiotów na świadectwie szkolnym
25.06.202325.06.2023Czy na świadectwie szkolnym przedmioty, które uczeń realizował w zakresie rozszerzonym należy wpisać w mianowniku, czy w bierniku?
-
przelać się – przelewać się
23.06.202323.06.2023Szanowni Państwo,
w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:
– wodą
– od wody
– z wody
Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?
Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".
-
coś odpowiedzialne za coś
21.06.202321.06.2023Dzień dobry,
spotykam się z zapisami w procedurach, że „proces jest odpowiedzialny”, np. Proces odpowiedzialny za zaplanowanie wysyłki produktu.
Czy jest to poprawne? Czy proces może być za coś odpowiedzialny? Czy odpowiedzialność nie powinna być przypisana do osoby? W jaki sposób można by było to ująć poprawnie? „Proces odpowiadający za...”?
Dziękuję i pozdrawiam
Michał
-
cieszyć się + na co
21.06.202321.06.2023Czy zwrot „cieszyć się NA” jest poprawny? Mam wrażenie, że to anglicyzm (look forward to), ale niezwykle praktyczny do wyrażania radosnego oczekiwania na coś. Czy przyimek na razi purystów?
