Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
Interpunkcja okoliczników
15.07.202415.07.2024Szanowni Państwo,
Nie rozumiem, dlaczego w tych zdaniach został postawiony przecinek:
„Jeszcze przed ogłoszeniem wyników wyborów na Ukrainie, sąd zakazał demonstracji” czy „Około 50 minut po wpisie prezydenta, podobną informację podał także rzecznik prasowy”.
Proszę o wyjaśnienie, ewentualnie podanie zasady, która mówi o postawieniu przecinka w tego typu zdaniu. Z góry dziękuje.
-
Powtórzenia słowa posiłkowego być
14.07.202414.07.2024Szanowni Państwo,
zastanawia mnie kwestia „odświeżania” pewnych składników zdania poprzez powtórzenia (jak w przedstawionych przykładach). Kiedy można, należy lub wręcz trzeba to robić?
1. Uznała, że żołnierze byli zadbani, zaryzykowałaby nawet stwierdzeniem, że (byli?) przystojni.
2. …będzie miało wyższą rozdzielczość i (będzie?) dominowało / przebijało się na zdjęciu…
-
nagroda w konkursie, na festiwalu i podczas spotkań
13.07.202413.07.2024Dzień dobry! Bardzo proszę o rozstrzygnięcie następującej wątpliwości dotyczących przyimków: otrzymać nagrodę w VIII Konkursie Akordeonowym, ale: w/na w XX Mławskim Festiwalu Muzyki, w/na XVII Międzynarodowych Spotkaniach Akordeonowych?
Z poważaniem
BT
-
9 stopni w Krakowie
12.07.202412.07.2024Dzień dobry. Słuchałem wiadomości jednej ze stacji tv, której prezenter używa składni: „... dzisiaj w Krakowie stopni 9”. Nie wiadomo, o jakie stopnie chodzi, bo pogoda pogodą, a stopnie ma wiele innych przymiotów. Biję się z myślą — ale się nie poddaję — czy poprawne jest „a dzisiaj w Krakowie będzie 9 stopni Celsjusza”. Może obydwie formy są poprawne, choć „stopni dziewięć” jest wywołujące we mnie — stopni jeden — zgrzyt.
-
Dylematy składniowe
11.07.202411.07.2024Witam,
które zdanie jest poprawne: "zrobił to jednym uderzeniem młotka" czy "zrobił to jednym uderzeniem młotkiem"?
Pozdrawiam
-
trochę – ciąg dalszy
11.07.202411.07.2024Dzień dobry,
właśnie przeczytałem wyjaśnienie dotyczące użycia trochę w zdaniu: Znam trochę polski (nie: trochę polskiego). W wyjaśnieniu podano, że trochę odnosi się do czasownika znam, a nie do polski.
Mam pytanie dotyczące poprawności dwóch zdań:
Znam także trochę polskiego.
Znam dużo niemieckiego i trochę polskiego.
Mam także pytanie o poprawność zdania: Znam trochę polskiego. Czy zawsze jest ono niepoprawne?
Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź
-
prowadzący
10.07.202410.07.2024Dzień dobry,
mam pytanie o odmianę słowa podkast. Czy powinno się mówić ,,prowadząca (co?) podkast" czy „prowadząca (czego?) podkastu”?
-
Błędy składniowe w tekście tłumaczenia przygód Harry’ego Pottera
6.07.20246.07.2024Dzień dobry,
czytając Harry'ego Pottera, natrafiłam na zdanie: „Weszli Dudley, a za nim wuj Vernon, obaj marszcząc nosy [...]”. W innym wydaniu napisano „Wszedł Dudley, a za nim wuj Vernon [...]”. Czy pierwsza forma jest poprawna? Wydaje mi się, że coś tutaj nie gra; z tego co wiem, taka forma jest poprawna, kiedy użyjemy spójnika „i” albo przyimka „z”, ale co z wyrażeniem przyimkowym?
Pozdrawiam.
-
Interpunkcja rozwiniętej przydawki imiesłowowej
5.07.20245.07.2024Jak powinna wyglądać interpunkcja w tym zdaniu: Założona w 2018 roku organizacja, na ten moment zatrudnia ponad 150 osób?
Czy założona traktujemy jako orzeczenie? Przyznam, że mam problem z takimi zdaniami.
Z góry dziękuje za pomoc.
-
Dylemat interpunkcyjny
5.07.20245.07.2024Witam!
Jak należy, a może jak nie należy postawić przecinka w zdaniu: „Rosły w nim pomidory, sałaty, ziemniaki, winogrona i wszystko inne, co mogło i nie mogło, się tu znaleźć”.
W szczególności chodzi mi o wyrażenie: „co mogło i nie mogło”.
Pozdrawiam.
-
Pytajnik w zdaniach złożonych
2.07.20242.07.2024Dzień dobry. Czy w takich zdaniach, jak np.: „Kiedy pójdziesz do sklepu, bo potrzebuję mleka, a za chwilę zamkną” na końcu powinno się postawić pytajnik czy kropkę? Chodzi o to, że pierwsze zdanie jest pytające, a pozostałe dwa już nie i nie wiem, czy mimo to powinno się postawić pytajnik.
-
imię
1.07.20241.07.2024Dzień dobry,
czy oba zdania są poprawne:
Pies dostał na imię Luna
Pies dostał imię Luna?
A jeśli tak, to czy któraś forma jest bardziej pożądana?
Z góry dziękuję za informację.
-
Solidarność
24.06.202424.06.2024Dzień dobry,
w ruchu Solidarność czy w ruchu Solidarności?
Jaki związek (zgody czy rządu) należy zastosować w sformułowaniu: ruch społeczny Solidarność w przypadkach zależnych: np. w ruchu społecznym Solidarność / w ruchu Solidarność czy w ruchu społecznym Solidarności / w ruchu Solidarności?
Pozdrawiam
Mirek
-
kategoria produktowa
21.06.202421.06.2024Znalazłam taki tekst: „w nowym sklepie internetowym będą Państwo mogli wybrać spośród 3000 produktów, w tym nowości w kategoriach produktowych”. Czy forma „kategoriach produktowych” to poprawna forma ???
-
niż jako podstawa porównania
19.06.202419.06.2024Chciałabym zapytać o poprawność wyrażeń typu „starszy niż {tu wiek w mianowniku}”. Przykłady: „Wyrzucam dokumenty starsze niż 6 miesięcy”, „Procesory starsze niż 5 lat działają wolniej”, "Osoby starsze niż 18 lat mają czynne prawo wyborcze”. W moim otoczeniu takie konstrukcje są normą, a mnie wydają się one po prostu niepoprawne – o ile można powiedzieć „Babcia jest starsza niż dziadek”, to jednak ”Wyrzucam dokumenty starsze niż 5-letnie”. Ale może to tylko jakieś moje jednostkowe uprzedzenia?
-
Formy adresatywne (tzw. wokatywne i niewokatywne)
14.06.202414.06.2024Szanowni Państwo,
bardzo proszę o pomoc w kwestii interpunkcji — czy to zdanie jest zapisane poprawnie: „Najwyraźniej nie rozumiecie, państwo, natury tego problemu” (wiem, że należało by użyć czasownika w trzeciej os. liczby mn., ale moje pytanie dotyczy tego konkretnie zdania i wydzielenia przecinkami wołacza „państwo”).
Z wyrazami szacunku
Anna
-
Przyimek w/we w wyrażeniach określających czas
13.06.202413.06.2024Czy istnieje zasada, która decyduje o tym, jakiego przypadku rzeczownika użyć po spójniku „w”, gdy mówimy o czasie pewnego zdarzenia, w szczególności w wyrażeniach „w przyszły.../ w zeszły...”?
Moja hipoteza brzmi:
- z nazwami dni tygodnia używamy biernika (w zeszłą sobotę, w przyszły wtorek)
- z zapożyczeniami z języka obcego używamy biernika (w przyszły weekend)
- z rzeczownikami r. żeńskiego używamy biernika (w przyszłą rocznicę)
- w każdej innej sytuacji używamy miejscownika (w kwietniu, w przyszłym roku, w zeszłym tygodniu)
Czy istnieje jakaś nadrzędna zasada, która uprościłaby powyższe reguły?
-
Szyk członów w formach czasu przyszłego złożonego
10.06.202410.06.2024Szanowni Państwo. Kiedyś uważano, że błędem jest pisanie np. czytał będę, a jedynie dopuszczano formy: czytać będę, będę czytać lub będę czytał, czyli czasownik w formie osobowej nie mógł występować przed słowem posiłkowym być w odpowiedniej osobie. Chciałbym zapytać o powód, dlaczego uważało się czytał będę za niepoprawne i czy się coś zmieniło w tej kwestii.
-
wstrząsnąć – wstrząsać + N. (albo B.)
10.06.202410.06.2024Szanowni Państwo,
wszystkie słowniki języka polskiego akceptują rekcję nadrzędnikową czasownika „wstrząsnąć”. Starsze słowniki dopuszczają także możliwość użycia składni biernikowej (jako rzadszy przypadek). Ze współczesnych słowników taką możliwość dopuszcza TYLKO „Wielki słownik poprawnej polszczyzny” pod red. A. Markowskiego z 2004 r. Jaki zatem jest obecnie status składni biernikowej wspomnianego czasownika?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Odmiana liczebników 5–10 w gwarach podlaskich i północnokresowych
9.06.20249.06.2024Dzień dobry,
znajomi z okolic północnego Mazowsza, gdy używają jednostek miary z liczebnikami od 5 w górę stosują mianownik liczby mnogiej zamiast dopełniacza l. mn., np. 5 litry/5 metry zamiast 5 litrów/5 metrów.
Nie potrafię niestety sam znaleźć, czy to regionalizm, czy kalka niemiecka/jidysz, a może ich idiosynkrazja językowa.
