składnia

 
Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
  • Imiesłowowy równoważnik zdania a czynność przyszła
    14.09.2017
    W NSPP znajduje się następująca zasada:
    Równoważnik i zdanie główne muszą wyrażać pewne relacje czasowe, których rodzaj zależy od typu użytego imiesłowu. Imiesłów przysłówkowy współczesny (-ąc) wskazuje zawsze czynność równoczesną z czynnością (przeszłą lub teraźniejszą) zdania głównego.

    Czy w związku z tym poniższe zdania są niepoprawne?
    O wiele lepiej zrobimy (czynność przyszła), nie rozmawiając o tym przy gościach.
    Poczekam, aż drżąc z zimna, wyjdzie ze swojej kryjówki.
  • Powtórzenie przyimka
    12.09.2017
    Nurtuje mnie kwestia czy powinno się powtarzać przyimek z jak w przykładzie poniżej:
    Idziesz z jedną osobą czy z trzema?,
    czy można go opuścić jak tutaj:
    Idziesz z jedną osobą czy trzema?,

    czy może obie wersje są dopuszczalne?
    Pozdrawiam
  • Nie wystarczy znać języka
    4.09.2017
    Szanowna Poradnio,
    mam wątpliwości rekcyjne. Która forma jest poprawna:

    Żeby dostać dobrą pracę, nie wystarczy znać język/ języka.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • Pod pseudonimem
    25.07.2017
    Kryć się pod pseudonimem i kryć się za pseudonimem – czy oba warianty są poprawne?
  • W trasie a na trasie
    25.07.2017
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie kwestia użycia przyimków w zdaniu Najlepszy sposób, aby pozostać w/na trasie…. Czy istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy w trasie lub na trasie?

    Dziękuję za pomoc!

    Pozdrawiam
    Czytelniczka
  • Masaż kosmetyczny twarzy…, czyli zmora nominalizacji
    27.06.2017
    Czy konstrukcja zdania: Masaż kosmetyczny twarzy masażysta powinien poprzedzić ustaleniem celu zabiegu zależnie od rodzaju cery... świadczy o zależności określenia (określę albo nie określę), czy określeniu celu zależnego od rodzaju cery? A może zdanie takie może być interpretowane na oba sposoby?

    Pozdrawiam serdecznie
    Artur Kaźmierski
  • Na oddziale, na izbie przyjęć czy w oddziale, w izbie przyjęć?
    16.06.2017
    Która forma jest poprawna:
    w oddziale chirurgii
    w izbie przyjęć,

    czy:
    na oddziale chirurgii
    na izbie przyjęć?
  • Pisać na grupie (?)
    14.06.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmym pytaniem: czy określenia pisać na grupie oraz publikować na grupie są poprawne? Mowa jest o grupie na Facebooku, która służy jako forum do wymiany komentarzy w wątkach-postach opublikowanych przez użytkowników. Per analogiam do pisania na forum. W mojej opinii zachodzi zależność następująca: grupa pełni tutaj funkcję synonimiczną względem forum, zatem określenie na grupie nie jest błędne. Czy moje rozumowanie jest właściwe?
  • …ze mną, która mu to załatwiła…
    14.06.2017
    Szanowni Państwo,
    moja wątpliwość dotyczy następujących zdań: Jan próbuje skłonić Piotra do przyniesienia mu paszportu, a ze mną, która mu ten paszport – gdyby tylko! – załatwiła, rozmawiać nie będzie oraz I mówi to pan mnie, który jedzie do Galicji?. Czy zamiast załatwiła, jedzie można (lub należy) użyć formy załatwiłam, jadę?
  • Zgoda rzeczownika i przydawki
    9.06.2017
    Spieram sie z dziewczyną o formę zdania: Mój syn posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z powodu autyzmu, w tym zespołu Aspergera (...). Moim zdaniem jest w nim ewidentny błąd i zamiast wydanego powinno być wydane. Czy mam racje?
    Z góry dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • Odetchnąć
    9.06.2017
    Czy wyrażenie odetchnąć od czegoś / od kogoś jest poprawne?
  • Kłopoty z branżą
    8.06.2017
    Szanowni Państwo,
    które z określeń jest poprawne: forum specjalistów branży komputerowej czy forum specjalistów z branży komputerowej? Inny przykład: spotkanie profesjonalistów branży farmaceutycznej czy spotkanie profesjonalistów z branży farmaceutycznej?
    I drugie pytanie – jeśli wymieniam dwa segmenty rynku, to rzeczownik branża muszę podać w liczbie pojedynczej czy w mnogiej? Przykład: eksperci (z) branży farmaceutycznej i komputerowej czy: eksperci (z) branż farmaceutycznej i komputerowej.
  • Na płycie
    8.06.2017
    Mam pytanie o zwrot umieścić na płycie. Czy użycie przyimka na jest poprawne, czy bardziej odpowiednie językowo byłoby w – analogicznie do zwrotu w sklepie (a nie na sklepie).

    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z góry dziękuję
    Julia
  • W Wilanowie czy na Wilanowie?
    8.06.2017
    Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?
  • Poświadczyć zgodność z oryginałem
    5.06.2017
    Szanowni Państwo!
    Poświadczyć zgodność z oryginałem czy poświadczyć za zgodność z oryginałem?
    Słowniki tego nie rozstrzygają (Inny słownik języka polskiego, Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, Uniwersalny słownik języka polskiego). W Narodowym Korpusie Języka Polskiego jest 6 przykładów z poświadczyć zgodność z oryginałem, żadnego z poświadczyć za zgodność z oryginałem. W Internecie (w tym w ustawach) są obie wersje.
    Marek Piersa
  • Kasia wraz z Tomkiem
    24.05.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w przypadku występujących w zdaniu dwóch osób (np. Kasia wraz z Tomkiem) należy zastosować czasownik w liczbie mnogiej (zapraszają), czy jest dopuszczona opcja liczby pojedynczej, np.: Kasia wraz z Tomkiem zaprasza na urodziny?
  • Zgodność czasów w polszczyźnie
    24.05.2017
    Mam pytanie odnośnie czasów w języku polskim. Mówi się, że nie można ich mieszać, ale wszędzie natrafiam na zdania tego typu:
    Miała wrażenie, że cały czas czuje jego obecność.
    Jeszcze wczoraj wiedziała, co robi. Teraz jednak uczucie pewności ją opuściło.
    Próbowała zrozumieć, czy sobie żartuje, czy mówi poważnie.

    Czy w języku polskim istnieją jakieś przypadki, w których wprowadza się zamieszanie do czasów? (Tak jak na przykład w angielskich conditionalach).
  • Doręczyć przez kuriera
    16.05.2017
    Doręczenie kurierem, doręczenie przez kuriera czy doręczenie za pośrednictwem kuriera?

    Podczas zakupów internetowych wybieramy doręczenie kurierem. Zgodnie z definicją SJP doręczyć oznacza ‘oddać coś do rąk; przynieść na miejsce przeznaczenia; dostarczyć’. Doręczenie kurierem weszło także do mowy potocznej, czy ta forma jest poprawna, czy może używać którejś z pozostałych?
  • Uzgadniamy liczbę
    16.05.2017
    Szanowni Państwo,
    czy podane zdania są poprawne w obu zaproponowanych wersjach?
    Jeśli G jest rozwiązalna, to każda jej podgrupa oraz każdy obraz homomorficzny są (jest) podgrupami (podgrupą) normalnymi (normalną).
    Ku jego jednoczesnym/jednoczesnej konsternacji i zadowoleniu – zacząłem go o to wypytywać.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Polski autonomista a autonomista polski
    15.05.2017
    Interesuje mnie jedna kwestia, mianowicie: czy można używać sformułowania (na przykład) polski autonomista w znaczeniu ‘kogoś, kto jest autonomistą pochodzącym z Polski’, a nie ‘zwolennik autonomii Polski’? Przykład mógłby być taki (i to kompletnie hipotetyczne, poglądy roli nie grają): Sprawę autonomii Gdańska popierali zarówno autonomiści gdańscy, jak i polscy.

••• Więcej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego