W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
Jota w jotę 19.03.2019Szanowni Państwo,
czy wyrażenia jota w jotę identyczne lub jota w jotę takie samo są pleonazmami?
Z poważaniem
-
Posiadanie5.03.2019Kto jest w posiadaniu? Ja jestem w posiadaniu książki czy książka jest w moim posiadaniu?
-
Mieć pod ręką – tylko coś21.02.2019Czy poprawne jest sformułowanie: Skoro mam Pana pod ręką, to....? Czy może odnosi się to tylko do rzeczy – mieć coś pod ręką dla przykładu. No i czy takie sformułowanie wobec osoby jest pozbawione uprzejmości?
-
Kto chwali swój ogonek – liszka czy pliszka?5.02.2019Szanowni Państwo!
W którejś z książek Alfreda Szklarskiego o Tomku Wilmowskim bosman Nowicki używa wyrażenia Każda liszka swój ogonek chwali. Czy to pomyłka, wersja alternatywna czy może pierwowzór znanego powiedzenia o pliszce?
Marcin Nowak
-
Ile owoców?30.01.2019Chodzi mi o poprawną formę ciasto z owocami czy ciasto z owocem?
-
Contra spem spero29.01.2019Szanowni Państwo!
Znalazłam w pewnej książce zdanie: Początkowo część z nas próbowała unikać tematu, żywiąc nadzieję wbrew nadziei, że nie jesteśmy prawdziwymi alkoholikami.
Oczywiście chodzi o tę nadzieję wbrew nadziei. Czy to poprawne? Jeśli tak, co oznacza nadzieja bez nadziei?
Z poważaniem – Maria Kazimierczak
-
Co robimy z początkiem?28.01.2019Dzień dobry,
czy wyrażenie początkiem bez przyimka, w znaczeniu ‘na początku’ jest prawidłowe?
Na przykład: Decyzja zapadnie najwcześniej początkiem lutego lub Przygotuję to początkiem przyszłego tygodnia. Często spotykam się z takimi sformułowaniami na południu Polski.
Z pozdrowieniami
KW
-
Baczność 22.01.2019Czy można powiedzieć miej ją na baczności w znaczeniu ‘miej ją na uwadze, uważaj na nią’.
-
Frazeologizmy z d…17.01.2019Dzień dobry,
moje pytanie jest nieco grubiańskie, niemniej jednak kwestia ta wywołała ostatnio ożywioną dyskusję wśród moich znajomych. Otóż, czy poprawnie jest powiedzieć, że ktoś dostał w dupę, czy też że dostał po dupie? Moim zdaniem obie wersje są poprawne i równoznaczne, ale proszę o rozstrzygnięcie tego dziwnego sporu.
Z uszanowaniem,
Zakłopotany czytelnik Poradni
-
Świat a ludzie!9.01.2019Szanowni Państwo,
w moim domu posługujemy się często określeniem świat a ludzie. Oto kontekst: Na pewno się wyrobimy. Dwie godziny na dojazd tam to świat a ludzie!. Osobę spoza mojej rodziny zadziwiło to powiedzonko. Zastanawiam się, czy to jakiś nasz familiolekt.
Z wyrazami szacunku i najlepszymi życzeniami świątecznymi!
Czytelnik -
Drzwi we frazeologii7.01.2019Czy istnieje związek frazeologiczny drzwi w drzwi? Stwierdziłem, że jest to kalka z naszego rodzimego języka i podobne do oko w oko, twarzą w twarz, ale także podobne do door to door. Jednocześnie sformułowanie drzwi w drzwi występuje w języku potocznym i nie jest dopuszczalne w oficjalnych sytuacjach lub tekstach naukowych.
-
Palić za sobą mosty 10.12.2018Będę wdzięczny za wyjaśnienie pochodzenia zwrotu palić za sobą mosty. Czy pochodzi on od jakiegoś historycznego wydarzenia, czy też jest po prostu owocem ludzkiej wyobraźni? Jedyny znany mi przypadek, gdy ktoś dosłownie odciął sobie drogę odwrotu, to wyprawa Cortesa do Meksyku. Ten jednak spalił okręty, nie mosty..
-
Wylać dziecko z kąpielą 31.10.2018Szanowni Państwo,
skąd się wziął związek frazeologiczny wylać dziecko z kąpielą?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Dunder 26.10.2018Szanowni Państwo,
co oznacza i skąd pochodzi słowo dunder w powiedzeniu/przekleństwie Niech mnie/cię/to dunder świśnie?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Precz z przysłowiowym!26.10.2018Szanowni Państwo!
W pewnej książce natknąłem się na fragment zdania: …trzymamy kilka przysłowiowych trupów w szafie. Uważam, że to błąd. Podobnie byłoby z przysłowiowym Kowalskim, bo rzecz w tym, że nie ma żadnego przysłowia z Kowalskim, ani z trupami w szafach. Ale teraz dwa pytania:
1. Czy rzeczywiście nie ma w języku polskim żadnego przysłowia z trupem w szafie?
2. Jeśli nie ma, to jak nazywa się taki błąd – logiczny? stylistyczny? merytoryczny? pojęciowy?
-
W wypadku, w przypadku11.10.2018Czy mówi się w tym wypadku, czy w tym przypadku?
-
Cieszyć się powodzeniem i języczek u wagi5.10.2018Szanowni Państwo,
nurtuje mnie, czy zwrot cieszyć się powodzeniem jest poprawny? W Słowniku języka niby-polskiego z 1978 roku autorstwa Walerego Pisarka natrafiłam na ten zwrot (jak również inne: cieszyć się zdrowiem / popularnością) wymieniony wśród pozostałych „rażących poczucie językowe”, niepoprawnych.
Poproszę również o rozwianie wątpliwości dotyczące zwrotu języczek u wagi – czy oprócz dosłownego ma on także znaczenie przenośne? Co oznacza, w jakich sytuacjach się go używa?
Dziękuję.
-
Ciemny jak tabaka w rogu21.09.2018Witam, ostatnio spotkałem się z określeniem ciemny jak tabaka w rogu. Nie za bardzo rozumiem jego znaczenie. Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby ktoś wytłumaczył mi, co ono oznacza i skąd pochodzi.
Pozdrawiam
-
Spadające nieszczęścia5.07.2018Czy poprawne są związki frazeologiczne:
Spadło na nas pasmo nieszczęść.
Spadła na nas seria nieszczęść.
-
Na jednej nodze 4.06.2018Szanowni Państwo,
na pewne moje pytanie usłyszałem odpowiedź: w niedzielę to na jednej nodze!, co miało znaczyć: ‘w niedzielę z wielką chęcią!’ (choć autor tych słów zastrzegł, że na ogół ma się przez to na myśli: ‘zrobić coś szybko’). Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym frazeologizmie. Czy jest to regionalizm pochodzenia wiejskiego? (taka była sugestia mojego rozmówcy).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
