skróty i skrótowce

  • ENA i EOE

    14.03.2024
    14.03.2024

    Dzień dobry,

    jak powinno się zapisać: europejski nakaz aresztowania czy Europejski Nakaz Aresztowania, e.n.a. czy ENA i europejski obszar edukacji czy Europejski Obszar Edukacji, a jego skrót to EOE?

    Z góry dziękuję:-)

  • PAST, PAST-a, mała PAST-a, PASTA, Pasta

    29.02.2024
    29.02.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać co spowodowało, że do skrótu PAST, który był pierwotnie czteroliterowy i każda litera miała swój odpowiednik w nazwie „Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna” została dołożona na końcu litera A ? Popularnym zapisem nazwy budynku jest PAST-a, który łączy oficjalną nazwę z ułatwieniem w wymowie. Pojawienie się litery A w mianowniku sugeruje, że też jest to pierwsza litera jakiegoś wyrazu w skracanej nazwie, a tak przecież nie jest. Dlaczego w takim razie zapis PASTA stał się zapisem poprawnym ortograficznie?


    https://sjp.pwn.pl/so/PASTA;4484625.html


    Pozdrawiam

  • PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)

    28.02.2024
    28.02.2024

    W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.

  • SOR

    26.02.2024
    26.02.2024

    Na SOR, czy w SOR?

    Ponieważ skrótowiec ten zawiera słowo oddział, a jak wiadomo jedynie słuszny przyimek odnoszący się do tego rzeczownika to "na". A jednak spotykam się z twierdzeniem, że w tym przypadku poprawna jest wyłącznie forma "w SOR". Czy poprawna, czy zawsze i czy w tych sytuacjach można / nie można / trzeba skrótowiec ten odmieniać (niezależnie od zasad ogólnych).

    Pięknie dziękuję za pomoc w tym i wielu wcześniejszych problemach, z którymi zagłębiałem się w Poradni :)

    Arek Gudowski

  • dr n. chem., mgr inż. arch.

    8.02.2024
    8.02.2024

    Szanowni Państwo,

    niedawno obroniłem doktorat z chemii. Oprócz tego ukończyłem wcześniej studia z dziedziny architektury i urbanistyki z tytułem zawodowym mgr. inż. architekta. Moje pytanie dotyczy tego, jakimi skrótami mogę i powinienem się teraz posługiwać przed nazwiskiem, kończąc np. pisma skierowane do urzędów. Czy jest to może arch. dr inż., dr mgr inż. arch., czy też może jeszcze jakaś inna forma? Proszę o odpowiedź, ponieważ nie chciałbym wprowadzać w błąd odbiorców mojej publicystyki dotyczącej architektury, iż posiadam doktorat z tej dziedziny.


    Z wyrazami szacunku

    Adrian

  • SIO

    18.01.2024
    18.01.2024

    Dzień dobry, czy skrótowiec SIO (System Informacji Oświatowej) jest literowcem czy głoskowcem? Jak powinno się go odczytywać?

  • numer NIP

    22.11.2023
    22.11.2023

    Dzień dobry!

    Bardzo proszę o rozjaśnienie. Mamy skrótowiec NIP (numer identyfikacji podatkowej). Jak wygląda kwestia odmiany, jeśli chcę poprosić drugą osobę o podanie tego numeru? Poprawną formą będzie „Poproszę numer NIP” czy „Poproszę numer NIPu”? Dodatkowo czy w takim pytaniu nie powinniśmy pomijać słowa numer i zadać pytanie w postaci „Poproszę NIP”?

    W przykładowej odpowiedzi powinienem użyć formy „Nie mam utworzonej kartoteki dla podanego NIP/numeru NIP” czy „Nie mam utworzonej kartoteki dla podanego NIPu/numeru NIPu”?

  • Skrót odp.

    15.11.2023
    15.11.2023

    Czy w zapisie skrótu słowa odpowiedź w zadaniu matematycznym należy stosować podwójny znak interpunkcyjny, czyli jak powinno być odp.: czy odp:

  • Spacja międzywyrazowa po skrócie

    2.10.2023
    2.10.2023

    Jaka jest właściwa pisownia: ul. Powstańców Warszawy czy ul.Powstanców Warszawy?

  • SI czy AI?

    13.09.2023
    12.06.2023

    Szanowni Państwo,proszę o opinię, jak traktować w polszczyźnie skrót AI. Czy nie powinno być powszechnie stosowanego skrótu od polskiego tłumaczenia zwrotu „sztuczna inteligencja”, czyli „si”?

    Z góry dziękuję i łączę wyrazy szacunku oraz wdzięczności za pracę całego zespołu Poradni.

    Krzysztof B.

  • Skrót św. w nazwach własnych

    6.07.2023
    6.07.2023

    Witam, nadajemy naszej szkole imię św. Stanisława Kostki. Jak poprawnie powinniśmy zapisać skrót św., małą czy dużą literą w pełnej nazwie szkoły i na uchwale?

  • UMed (?)

    20.05.2023
    20.05.2023

    Pracuję na jednym z uniwersytetów medycznych. Oficjalnie nazwę skraca się do UM, ale w wielu miejscach (ogłoszenia na stronie internetowej, e-maile między pracownikami, ulotki kierowane do studentów i kandydatów na studia itp.) widuję także pisownię „UMED” lub „UMed”, jak również tworzone od nich przymiotniki: „umedowy”, „UMED-owy” itp. Czy takie nazwy (poza oficjalnym skrótowcem UM) mogą być wykorzystywane w jakichś oficjalnych lub nieoficjalnych sytuacjach? Czy są utworzone poprawnie? Kojarzy mi się to trochę z odmianą UJ: UJ-otu, UJ-ocie, ale czy w takim razie formy nie powinny mieć brzmienia UM-ed, UM-edzie, UM-edowi?

  • Rick junior

    28.04.2023
    28.04.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zadać pytanie dotyczące imion angielskich, które składają się z inicjału pierwszego imienia i słowa "Junior", np. "R.J.", co oznacza "Rick Junior". Czy skrót angielski z kropkami i bez spacji jest również poprawny w polskiej pisowni, czy raczej powinno się stosować zapis "RJ"? Jak wygląda odmiana tych inicjałów? Czy powinno się pisać "R.J.'a", "R.J.'owi", itp.?


    Z poważaniem,

    Adrian

  • Feminatyw (ta) doktora i jego skrót

    22.04.2023
    22.04.2023

    Dzień dobry,

    jak wygląda odmiana skrótu od feminatywu „(ta) doktora”?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

    DN

  • Kropka dziesiętna czy przecinek dziesiętny?

    19.04.2023
    19.04.2023

    Kropka czy przecinek? Czy w pisowni wartości miar amerykańskich oraz imperialnych, w których występują ułamki dziesiętne korzystamy z kropek czy przecinków? Np. 12.5" czy 12,5"? 100.4 lbs czy 100,4 lbs? Dylemat ten występuje zwłaszcza w publikacjach technicznych wydawanych po polsku, gdy w tekście obok podajemy również wartości metrycznie (cm, kg). Wygląda więc to na niekonsekwencję w stosowaniu interpunkcji.

  • Rodzaj gramatyczny zapożyczonych skrótowców

    13.04.2023
    13.04.2023

    Miałbym pytanie odnośnie pisowni w przypadku wspólnot 12 krokowych typu NA, AA, SLAA... gdy używamy tylko skrótu np. NA dało, pokazało, nauczyło mnie czy raczej dała, pokazała, nauczyła skoro w domyśle wiadomo, że chodzi o Wspólnotę.

    Która forma jest poprawna w takim przypadku?

    Bardzo dziękuję za państwa służbę!

  • dr n. społ., mgr ekon., inż. XYZ – ciąg dalszy

    12.04.2023
    12.04.2023

    Dzień dobry, proszę o udzielenie precyzyjnej odpowiedzi tak/nie na następujące pytanie: jestem inżynierem chemii, magistrem ekonomii oraz dr w dziedzinie nauk społecznych - czy używanie zapisu: dr inż. będzie nadużyciem?

    Znam dotychczasowe interpretacje z Państwa strony, nie mniej jednak stwierdzanie że ...."taki taki zapis może wprowadzać w błąd" nie jest odpowiedzią na moje pytanie.

    Proszę zatem uprzejmie o udzielnie zerojedynkowej odpowiedzi.

  • Dzień z PTTK czy PTTK-iem?

    5.04.2023
    5.04.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie odmiana skrótowca PTTK. Według słownika ortograficznego i zasady, że skrótowce, które w wymowie zakończone są na akcentowane -a (jak SGH, AK), PTTK nie powinno się odmieniać. Natomiast w „Wielkim słowniku języka polskiego PAN” PTTK występuje jako część mowy nieodmienna lub odmienna (PTTK-u, PTTK-owi, PTTK-iem). Czy można korzystać z obu tych odmian?

    Agnieszka

  • al. czy Al.

    3.04.2023
    3.04.2023

    Dzień dobry,

    proszę o informację, czy poniższy adres jest prawidłowo zapisany:

    „Al. Armii Krajowej 254 (Aleja Armii Krajowej)

    85-689 Bydgoszcz”.

    Właściwe jest al. czy Al.? Dodatkowo jak wygląda sytuacja z ulicą, ul. czy Ul.?

    Czy skróty na początku nowego akapitu należy pisać wielką czy małą literą?

  • dr n. med. i n. o zdr.

    1.04.2023
    1.04.2023

    Witam, mam pytanie dot. skrótu, jaki powinno się stosować w przypadku nadania stopnia doktora w dziedzinie nauki medyczne i nauki o zdrowiu, w dyscyplinie nauki o zdrowiu. Czy prawdą jest, że należy posługując się tytułem doktora odnosić się do dziedziny, a nie dyscypliny naukowej?. Dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego