Dwulicowy

Dwulicowy
19.02.2019
19.02.2019
Czy wiadomo, kiedy powstało słowo dwulicowy?
Nie mam dostępu do przeszukiwarek dawnych tekstów, a zatem mogę zdawać się wyłącznie na dane słownikowe. Leksykonem, który jako pierwszy notuje hasło dwulicowy jest wydany w 1861 r. Słownik języka polskiego tzw. wileński. Wcześniejsze dzieło leksykograficzne – pochodzący z początku XIX wieku słownik języka polskiego Lindego – nie rejestruje interesującego nas słowa. A zatem należy przypuszczać, że pojawiło się ono (lub się zadomowiło) w języku w XIX wieku. Wcześniej używano przymiotnika dwuliczny (‘mający dwie twarze’). Jego najstarsze poświadczenie, jak podaje Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku pod red. W. Gruszczyńskiego (https://sxvii.pl/index.php?strona=haslo&id_hasla=18842&forma=DWULICZNY#18842), pochodzi z 1674 r. W XIX wieku w użyciu były oba wyrazy, a także trzeci: dwulicy – wspomniany słownik wileński rejestruje w jednym haśle wszystkie trzy, przypisując im trzy znaczenia: 1. (mitologiczne) ‘dwojakiego lica, dwojakiej twarzy’ (Janus dwuliczny), 2. ‘na obie strony’ (dwuliczna materja, kitajka), 3. (przenośnie) ‘o człowieku: fałszywy, obłudny’.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego