Każde nazwisko ma jakąś genezę i jakąś etymologię. By jednak odkryć tę ostatnią, trzeba znać historię nosicieli nazwiska – historię rodu (rodziny), region pierwotnego zamieszkania, chronologię powstania nazwiska i przebieg zdarzeń, które temu towarzyszyły. Na podstawie samej formy nazwiskowej niewiele można powiedzieć z całą pewnością o nazwisku Firlewicz. Nie ulega wątpliwości, że strukturalnie jest to tzw. nazwisko odojcowskie, bo wskazuje na to przyrostek –ewicz (por. królewicz= syn króla, Chodkiewicz = syn Chodki). Na terenie państwa polskiego ten typ nazwisk był najczęstszy na obszarach Kresów wschodnich, gdzie znajdował podstawy w językach wschodniosłowiańskich. W wypadku nazwiska Firlewicz zagadkę stanowi podstawa słowotwórcza Firl-. Można ją przykładowo łączyć z nazwiskiem Firlej, a także z nazwą miejscowości o tej samej postaci, które są dobrze historycznie udokumentowane, a których podstawą etymologiczną jest stpol. firlej ‘taniec’ <niem. virlei, vierlei ‘taniec z pieśniami’>, jednakże bez danych pozajęzykowych o historii rodu jest to jedynie wstępna hipoteza, niemająca wystarczającej argumentacji.