Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

18.01.2023
18.01.2023

Dzień dobry.

Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

Szanowny Panie,

nie udało mi się znaleźć tekstu, w którym przymiotnik hardy byłby użyty w opisanym przez Pana znaczeniu, można więc sądzić, że nie jest ono na razie rozpowszechnione. Być może pojawia się w którymś z języków środowiskowych. To gwoli wyjaśnienia semantyki hardego.

Jeśli zaś chodzi o zasadnicze pytanie – dotyczące okresu, po którym słowo (lub nowe znaczenie istniejącego wyrazu) zaczyna być akceptowane – to nie ma na nie dobrej odpowiedzi. W zasadzie jakaś forma językowa staje się poprawna, gdy zyskuje akceptację społeczną (wszak norma językowa to zbiór form uznanych przez społeczeństwo za poprawne). Trudno jednak jednoznacznie określić, czym jest akceptacja społeczna – nie dysponujemy przecież badaniami (bo byłyby one niemożliwe do przeprowadzenia), które by wskazywały, jaka i która część społeczeństwa aprobuje daną formę. Nie jest (a przynajmniej nie powinno być) też tak, że językoznawcy arbitralnie decydują o poprawności lub błędności jakiegoś wyrazu czy znaczenia. Na ogół gdy znaczenie jest nowe i dość daleko odbiega od tradycyjnego, przez jakiś czas jest odbierane jako dziwne, błędne, drażniące – mimo to może nie wyjść z obiegu. Z taką sytuacją mamy do czynienia choćby w wypadku przymiotnika dedykowany 'przeznaczony do, dostosowany do, pasujący do', na które część Polaków reaguje gęsią skórką, co jednak nie przeszkadza innej części go używać. Ci, którzy się nim posługują, najprawdopodobniej je akceptują (chyba że mają obojętny stosunek do języka).

Jak będzie z hardym? Nie wiadomo.

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego