Introwertyzm a introwersja

Introwertyzm a introwersja

15.04.2021
15.04.2021

Dzień dobry,

chciałabym zapytać, czym różnią się znaczeniowo takie określenia jak: introwersja i introwertyzm? Czy któreś z nich zarezerwowane jest dla danej dziedziny naukowej lub być może jedno z nich zawiera w sobie również drugie, będąc bardziej ogólnym?

Dziękuję za odpowiedź,

Justyna

Szanowna Pani,

introwertyzm i introwersja – jeśli wierzyć słownikom języka polskiego: Wielkiemu słownikowi języka polskiego PAN pod red. P. Żmigrodzkiego czy Słownikowi języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego – są synonimami. Oba wspomniane słowniki (trzeba przyznać, że SJP pod red. W. Doroszewskiego pochodzi sprzed półwiecza) kwalifikują oba rzeczowniki jako terminy psychologiczne. O to, jak one funkcjonują w nauce, należałoby zapytać specjalistów.

Jeśli chodzi o język ogólny, to na podstawie kwerendy korpusów można ostrożnie przyjąć, że bardziej rozpowszechniony jest introwertyzm. Co prawda NKJP rejestruje podobną liczbę notowań każdego z nich, jednak introwersja zdaje się przeważać w tekstach naukowych. Ale już korpus zbierający współczesne teksty prasowe, komentarze na forach internetowych itd. (Monco Frazeo) wskazuje na to, że oba rzeczowniki pojawiają się w wypowiedziach tzw. zwykłych ludzi, a zatem żaden z nich nie ma ograniczonego zakresu użycia. Należy jednak zaznaczyć, że gdy termin zaczyna funkcjonować w tekstach tworzonych przez niespecjalistów i do nich kierowanych, na ogół jego znaczenie się rozmywa, a czasem dochodzi do jego wypaczenia (np. rzeczownik asertywność bywa używany jako synonim chamstwa). Analiza użyć rzeczowników introwertyzm i introwersja w tekstach niespecjalistycznych każe uznać, że są one odpowiednikami skrytości, co zapewne niecałkowicie odpowiada znaczeniu terminologicznemu.


Z pozdrowieniami

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego