W polszczyźnie odróżnianie u i ó, ż i rz, h i ch to przejaw kryterium historycznego w ortografii. Wiąże się to z procesami rozwoju języka polskiego w ciągu wieków.
W innych językach, w tym wielu słowiańskich, podobne rozróżnienia występują, ale nie muszą być one identyczne. Przykładów można by podać wiele, ograniczę do kilku. W języku górnołużyckim występuje o i ó, w czeskim jest u i ů (kroužkované, czyli u „z kółeczkiem”). W czeskim mamy ž (ż) i ř (rz) – różniące się w wymowie. Aby dokładnie prześledzić takie niuanse ortograficzne w językach słowiańskich, proponuję lekturę rozdziału Współcześnie używane systemy pisowni w książce Hanny Dalewskiej-Greń, Języki słowiańskie, Warszawa 1997, s. 587–605. Tam też znajduje się tabelaryczne zestawienie liter alfabetu w poszczególnych językach słowiańskich.