Na krzywy ryj

Na krzywy ryj

26.12.2020
26.12.2020

Szanowni Państwo!

Co to znaczy na krzywy ryj? I skąd się to wzięło? Wydaje się, że chodzi o picie alkoholu bez zapłaty, dołączenie do towarzystwa i picie na ich konto, ale w takim razie jak rozumieć tytuł książki : Rejs na krzywy ryj (biograficzna o Himilsbachu)?


Z poważaniem - Dociekliwy

Szanowny Panie,

mówimy, że ktoś pije na krzywy ryj, jeśli nie dokłada się do składki na libację. Wyrażenia na krzywy ryj używamy także w sytuacji, w której ktoś przyszedł dokądś, przebywa gdzieś itd. niezaproszony lub nie opłaciwszy wstępu (za moich czasów studenckich mówiło się na przykład, że ktoś mieszka w akademiku na krzywy ryj, co odpowiadało innemu potocznemu wyrażeniu: na waleta). Trudno określić, skąd wziął się ten frazeologizm – można sądzić, że zachowało się w nim dawne znaczenie przymiotnika krzywy 'fałszywy, nieprawy, nieuczciwy, nielegalny' (por. krzywoprzysięstwo). Warto zauważyć, że para antonimiczna krzywyprosty odnosiła się nie tylko do wskazywania toru poruszania się czegoś, lecz także do właściwości moralnych, postępowania ocenianego pod względem etycznym itd. (prawy – 'zgodny z zasadami etycznymi', krzywy – 'niezgodny z zasadami etycznymi'). 


Z pozdrowieniami

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego