Nic nie działaNie wszystko działa

Nic nie działaNie wszystko działa

14.02.2017
14.02.2017

Można powiedzieć, że wszystkozostało zniszczone, w związku z czym nicnie działa (w polskim mamy taki wynalazek jak podwójne zaprzeczenie). A czy dopuszczalna jest forma Wszystkonie działa?

Poprawne jest stwierdzenie Wszystko jestzepsute (tutaj nie mamy negacji), ale czy zamiana „zepsutości” na formę przeczącą (nie działa) powoduje, że zdanie jest niepoprawne? A może są dopuszczalne wyjątki?

Z zanegowanym czasownikiem używamy jednak tylko zaimka przeczącego: nigdy, nic, nikt itd. (taka już uroda naszego języka) – zdanie Nic nie działa mówi o tym, że nie ma ani jednej rzeczy, która działa.

Zdanie Wszystko nie działa jest niepoprawne. Czasownik zaprzeczony można połączyć ze słowem wszystko, jednak wówczas trzeba nadać wyrazom inny szyk i pamiętać o tym, że całość ma inny sens niż odpowiednia konstrukcja „Nic nie + czasownik”. A zatem powiemy: Nie wszystko działa, jeśli chcemy wskazać, że nie wszystkie rzeczy działają (czyli: że spośród wszystkich rzeczy część działa, a część nie działa).

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego