Onimizacja w polszczyźnie

Onimizacja w polszczyźnie

18.06.2021
18.06.2021

Czy w języku polskim pojawiają się jakieś przypadki onimizacji (odwrotność apelatywizacji)?

Onimizacja to proces polegający na przekształceniu nazwy pospolitej w nazwę własną. O ile zjawisko odwrotne, czyli apelatywizacja (przekształcenie nazwy własnej w pospolitą), jest w miarę uświadamiane przez użytkowników języka (na ogół wiemy, że adidasy to ‘każde buty sportowe’, a pampers to ‘każda pieluszka jednorazowa’, a nie tylko te, które zostały wyprodukowane przez firmy Adidas i Pampers), o tyle z tego, że nazwa pospolita może stać się nazwą własną, rzadziej zdajemy sobie sprawę. A jest to przecież zjawisko nierzadkie – zawdzięczamy mu choćby nazwiska, które pierwotnie były przezwiskami (Nos, Broda, Wilkitd.). Współcześnie leży ono u podstaw tworzenia nazw firm (Awans, Okna), restauracji (Weranda, Pychota) czy osiedli mieszkaniowych (Zakątek, Przyjaźń). W wyniku onimizacji powstała też nazwa Ukraina – pierwotnie ‘ziemia leżąca u skraju jakiegoś terytorium’, przy czym w tym wypadku wyraz stracił status nazwy pospolitej.

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę

Znaleziono w książkach Grupy PWN

Trwa wyszukiwanie...  
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego