Oznaczanie monologów niewypowiedzianych w beletrystyce

Oznaczanie monologów niewypowiedzianych w beletrystyce

27.06.2024
27.06.2024

Szanowni Państwo,

mam pytanie o kwestie dialogowe, które bohater w beletrystyce wypowiada jedynie w zaciszu własnych myśli. Czy powinny być zapisywane jak dialogi z użyciem pauz? A może tylko z pominięciem pauzy inicjalnej na początku nowego akapitu, tj.:

„Jak zawsze to ja wychodzę na tym najgorzej — pomyślał z goryczą”.

W odróżnieniu od monologu wypowiedzianego monolog niewypowiedziany (wewnętrzny, pomyślany), który stanowi formę rozmowy bohatera z samym sobą, adresowaną jednak do czytelnika, umieszcza się zazwyczaj w cudzysłowie, a odnoszącą się do niego wypowiedź narratora oddziela się myślnikiem, np.

  • „Czy ja, do licha, nie wpadłem w jaką awanturę?” – pomyślał Wokulski.

Gdy wtręt narratorski przedziela monolog wewnętrzny bohatera, wyrazy niebędące częścią składową monologu wydziela się myślnikami, przy czym stosuje się wówczas jeden cudzysłów, np.

  • „Kto wie – pomyślał w duchu – może miała rację”.

Jeśli druga część monologu stanowi samodzielne zdanie, to wyrazy nienależące do monologu wyodrębnia się na początku myślnikiem i zamyka kropką, przy czym stosuje się wówczas cudzysłów dwukrotnie, np.

  • „Co to znaczy?” – sam siebie zapytał faraon. „Czy gołe łby sądzą, że nie ośmielę się zaczepić świątyń, czyli też mają jakieś nieznane mi środki obrony?”

Monologi niewypowiedziane można składać również kursywą, np.

  • Zamierza wyjąć butelkę yoo-hoo – pomyślał Jake. Nie puszkę, lecz butelkę. Potrząśnie nią i wypije duszkiem.

Monologów niewypowiedzianych można też nie wyróżniać w żaden sposób w stosunku do reszty narracji, np.

  • Jak zawsze to ja wychodzę na tym najgorzej – pomyślał z goryczą.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego