Reforma pisowni – odcinek 2

Reforma pisowni – odcinek 2

4.06.2024
4.06.2024

Szanowni Państwo,

pragnę się dowiedzieć, jak postępować odnośnie do zmian zasad pisowni polskiej, obowiązującej od 1 stycznia 2026 r.

Czy należy stosować je w publikacjach wydawanych niedługo przed tą datą? Jaka data byłaby tutaj graniczna? Czy we wznowieniach starszych publikacji po 1 stycznia 2026 r. będzie trzeba je poddać korekcie modernizującej pisownię? Co w wypadku materiałów publikowanych w sieci? Jakiego rodzaju treści będzie trzeba zaktualizować a jakie nie?

Łączę ukłony i pozwalam sobie zawczasu podziękować za odpowiedź

Do ogłoszonych przez Radę Języka Polskiego zmian w pisowni – jak do wszystkim zmian w szeroko pojętej normie językowej – należy podejść przede wszystkim racjonalnie. Jeśli wiemy, że planowane obecnie książki, cykle lub serie ukażą się z datą wydania 2026 r. na stronie tytułowej, to rzecz jasna od razu teksty tego rodzaju edycji opracowujemy wedle nowych zasad. Dlatego m.in. RJP opublikowała listę zmian w pisowni półtora roku przed ich wejściem w życie, aby wszyscy mogli spokojnie się z nimi zapoznać i móc je wprowadzić odpowiednio wcześniej.

Jeśli po 1 stycznia 2026 r. będziemy wznawiali – drukiem i/lub elektronicznie – książki wydane przed tym terminem, to – o ile tylko dysponujemy odpowiednimi zasobami (ludzkimi i finansowymi) – powinniśmy modernizacji pisowni dokonać. Jeśli z jakichkolwiek powodów nie będzie to możliwe, wznowimy książkę w pierwotnej wersji. W takim wypadku warto jednak – by być uczciwym wobec czytelnika – zawrzeć na stronie redakcyjnej dopisek, że publikacja została wznowiona na podstawie składu sprzed zmian w pisowni.

I w końcu trzecia sytuacja. Jeśli w grudniu 2025 r. będziemy publikować tekst elektroniczny przeznaczony do internetu i z uwagi na jego charakter będziemy mogli założyć, że żywotność tego tekstu będzie dłuższa niż kilka–kilkanaście dni, także możemy go od razu opracować wedle nowych reguł. I tu warto oczywiście zawrzeć na końcu dopisek mówiący o tym, że tekst został opracowany zgodnie z nowymi regułami pisowni, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. Dzięki temu osoba, która wie o zmianach, nie uzna, że autor, redaktor czy korektor tekstu są pisowniowymi dyletantami, natomiast osoba, która jeszcze o reformie ortografii nie słyszała, być może zainteresuje się tym zagadnieniem.


PS Komunikat o zmianach w pisowni, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r., można znaleźć m.in. na stronie Rady Języka Polskiego.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego