Rodzaj żeńsko-rzeczowy

Rodzaj żeńsko-rzeczowy
13.11.2015
13.11.2015
Szanowna Poradnio!
Przed chwilą zadałam pytanie o terminy „forma męsko-osobowa” (pianiści grali) i „forma żeńsko-rzeczowa”(pianistki grały, kwiaty kwitły, koty słuchały), ale mi to niedokończone pytanie gdzieś uciekło, więc powtarzam. Czy poprawny jest termin „forma żeńsko-rzeczowa”, który znam ze szkoły? Nigdzie go nie znajduję. W jakich źródłach mogę szukać?
Serdecznie pozdrawiam.
Łucja Brzozowska z Wilna.
Szanowna Pani,
w gramatyce tzw. szkolnej istniały (istnieją) dwa terminy na oznaczenie rodzaju, który nie jest rodzajem męskoosobowym: rodzaj niemęskoosobowy i rodzaj żeńsko-rzeczowy. Tej drugiej nazwy w zasadzie już się nie używa – posługujemy się określeniem „rodzaj niemęskoosobowy”. Rodzaj niemęskoosobowy (czyli żeńsko-rzeczowy) mają te rzeczowniki w liczbie mnogiej, które nie oznaczają (mówiąc w wielkim uproszczeniu) mężczyzn.
Najważniejszym powodem, dla których odeszło się od stosowania terminu „rodzaj żeńsko-rzeczowy”, był jego brak precyzji: rodzaj żeńsko-rzeczowy przysługuje nie tylko takim rzeczownikom, które oznaczają kobiety i rzeczy, lecz także wielu innym, np. tym, które odnoszą się do pojęć abstrakcyjnych.
Na marginesie uwaga dotycząca pisowni obu wyrażeń: w przymiotniku męskoosobowy (oraz, rzecz jasna, niemęskoosobowy oba człony piszemy łącznie, gdyż stoją one w stosunku nadrzędno-podrzędnym (osobowy – jaki? męski). Natomiast w wyrażeniu żeńsko-rzeczowy stosujemy łącznik, ponieważ zawiera ono elementy równorzędne (żeński i rzeczowy).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego