Zapis wielkości liczbowych

Zapis wielkości liczbowych
3.04.2016
3.04.2016
Szanowni Państwo,
w tekście naukowym, który redaguję, występuje wiele liczebników. W jaki sposób zapisać je poprawnie: słownie czy cyframi?
Podam kilka przykładów:
  1. … zmiany przyniósł okres zaczynający się ponad 6000 lat temu, trwający około 3000 lat… – czy może sześć tysięcy albo 6 tysięcy?
  2. W okresie neolitu (6.5 – 3.8. tys. lat temu)
  3. … w starszej epoce kamienia (paleolit), trwającej od około 230 000 r. p.n.e. do około 440 r. p.n.e.

Uprzejmie proszę o pomoc.
W tekstach naukowych (specjalistycznych, fachowych itp.) stosowane są zasadniczo trzy podstawowe konwencje zapisu wielkości liczbowych od 0 do 999:
a) zapis cyfrowy wszystkich liczb od 0 do 999;
b) zapis słowny liczb od 0 do 9 połączony z zapisem cyfrowym liczb od 10 do 999;
c) zapis słowny liczb od 0 do 99 połączony z zapisem cyfrowym liczb od 100 do 999.

Przyjęcie określonej konwencji uzależnione jest od częstotliwości występowania liczb w tekście, ich precyzji (przybliżenia) oraz tego, czy są ze sobą zestawiane, porównywane itd.
Niezależnie od zasad opisanych w punktach b) i c) wszystkie liczby występujące w zdaniu lub w akapicie powinny otrzymać wyłącznie zapis cyfrowy bądź wyłącznie zapis słowny, jeśli stanowią element zestawienia lub porównania i odnoszą się do tej samej kategorii zjawisk, obiektów itp., przy czym zazwyczaj – choć nie bez wyjątków – liczby mniejsze (zapisywane zwykle liczebnikami) przyjmują formę zapisu liczb większych (zapisywanych zwykle cyfrowo).
Forma zapisu wielkości liczbowych powyżej tysiąca zależy od sposobu wybranego w odniesieniu do liczb w zakresie od 0 do 999. Cyfrowy bądź słowny zapis jedności, dziesiątek lub setek powinien być taki sam, a więc tysiące, miliony, miliardy lub biliony zapisuje się liczebnikami, a poprzedzające je jedności, dziesiątki lub setki – cyfrowo, np. 5 tysięcy, 10 milionów, 100 miliardów, lub słownie, np. pięć tysięcy, dziesięć milionów, sto miliardów. Po tak zapisanych wielkościach zasadniczo nie stosuje się oznaczeń jednostek miar, skrótów, skrótowców, symboli i znaków specjalnych, lecz pełne wyrazy (wyrażenia), np. 40 tysięcy kilometrów kwadratowych (nie: 40 tysięcy km2), 10 milionów dolarów (nie: 10 milionów $).
Jeśli jednak tekst zawiera więcej liczb i są one ze sobą zestawiane (porównywane), to tysiące, miliony, miliardy lub biliony zapisuje się skrótami liczebników (tys., mln, mld, bln), a poprzedzające je jedności, dziesiątki lub setki – cyfrowo, np. 3 tys., 45 mln, 125 mld. W zapisie tym po przecinku dziesiętnym można podawać setki przy tysiącach, setki, dziesiątki i jedności tysięcy przy milionach, oraz setki, dziesiątki i jedności milionów przy miliardach, np. W poradniach psychiatrycznych leczyło się 1,246 mln Polaków (= 1 246 000). Jeśli tysiące są podawane z dokładnością do dziesiątek lub jedności, to muszą przyjmować postać cyfrową, por. 3785 osób (nie: 3,785 tys. osób), 48 480 zł (nie: 48,480 tys. zł).
Liczby, których wartość musi być podana precyzyjnie, zapisuje się tylko przy użyciu cyfr, np. Długość równika ziemskiego wynosi 40 075 696 m.
Oznaczenie roku – nawet jeśli jest to rok wyrażony setkami tysięcy lat przed naszą erą – zapisujemy cyfrowo.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego