chwycić za chabety

chwycić za chabety

7.05.2023
7.05.2023

Szanowni Państwo,

jedni mówią, że można kogoś chwycić/złapać/wziąć/wyciągnąć „za bety”, inni zaś, że „za chabety”. Która z tych wersji pojawiła się w języku polskim wcześniej i którą uznaliby Państwo za wzorcową?

Wzorcowa forma frazeologizmu to: chwycić, złapać, wytargać kogoś za chabety. Fraza ta oznacza ‘chwycenie kogoś, zazwyczaj mocne i agresywne, za górną część garderoby w celu siłowego przemieszczenia danej osoby w inne miejsce’. Występujący we frazeologizmie rzeczownik chabeta jest współcześnie odnoszony do ‘chudego, starego lub zaniedbanego konia’. W dawnej polszczyźnie – funkcjonujące tylko w liczbie mnogiej formy chaby lub skaby – oznaczały: ‘żebra, kości sterczące spod skóry’. Etymologicznie wyrazy te wywodziły się od prasłowiańskiej formy chabъ w znaczeniu ‘słaby, wynędzniały, lichy’.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego