chwycić za chabety
Szanowni Państwo,
jedni mówią, że można kogoś chwycić/złapać/wziąć/wyciągnąć „za bety”, inni zaś, że „za chabety”. Która z tych wersji pojawiła się w języku polskim wcześniej i którą uznaliby Państwo za wzorcową?
Wzorcowa forma frazeologizmu to: chwycić, złapać, wytargać kogoś za chabety. Fraza ta oznacza ‘chwycenie kogoś, zazwyczaj mocne i agresywne, za górną część garderoby w celu siłowego przemieszczenia danej osoby w inne miejsce’. Występujący we frazeologizmie rzeczownik chabeta jest współcześnie odnoszony do ‘chudego, starego lub zaniedbanego konia’. W dawnej polszczyźnie – funkcjonujące tylko w liczbie mnogiej formy chaby lub skaby – oznaczały: ‘żebra, kości sterczące spod skóry’. Etymologicznie wyrazy te wywodziły się od prasłowiańskiej formy chabъ w znaczeniu ‘słaby, wynędzniały, lichy’.