iloczyn

iloczyn

26.04.2023
18.04.2023

Szanowni Państwo,

czy poprawne jest określenie "iloczyn mnożenia" jako wskazanie konkretnej liczby, która jest wynikiem mnożenia?

Moje wątpliwości wiążą się z tym, że w często spotykanym sformułowaniu "iloczyn liczb x i y" wyraz iloczyn wcale nie oznacza (zgodnie z definicją) wyniku mnożenia tylko po prostu mnożenie liczb, więc "iloczyn mnożenia" można by też uznać za "mnożenie mnożenia".

Z poważaniem

mp

Iloczyn to ‘wynik mnożenia’. Poprawne kolokacje z użyciem tego wyrazu przyjmują następującą postać:

1. iloczyn + czego, np. iloczyn liczb naturalnych, pierwszych, zespolonych; długości i szerokości; masy i przyspieszenia; kosztów, np.

  • Iloczynem liczb 2 i 4 jest liczba 8.
  • Czy iloczyn liczb 12, 5 i 4 jest podzielny przez 6?
  • Iloczyn liczb a oraz b jest liczbą całkowitą.
  • Pęd ciała fizycznego równy jest iloczynowi jego masy i prędkości.
  • Kapitał początkowy to iloczyn tej indywidualnej kwoty i przeciętnego trwania życia.

2. iloczyn wynosi ileś, np.

  • Znajdź dwie kolejne liczby naturalne parzyste, których iloczyn wynosi 168.
  • Suma tych liczb jest równa 57, a ich iloczyn wynosi 5832. Wyznacz te liczby.
  • Znajdź trzy liczby naturalne, których iloczyn wynosi 960, wiedząc, że największa z tych liczb jest o 10 większa od najmniejszej z nich.
  • Na przykład iloczyn 3 razy 4 wynosi 12: 3 × 4 = 4 + 4 + 4 = 12.
Adam Wolański
  1. 26.04.2023

    Szanowny Ekspercie, podejrzewam, że zostałem źle zrozumiany, bo zapewne niezbyt precyzyjnie sformułowałem pytanie, dotyczące zwrotu „iloczyn mnożenia”, który został potraktowany wyłącznie jako kolokacja. Zatem jeszcze raz, ale na konkretnym przykładzie i bardziej szczegółowo. Mamy np. mnożenie 2 × 3 = 6. W tym mnożeniu są dwa czynniki – mnożna (2) i mnożnik (3) – oraz iloczyn (6). Czy w takim przypadku błędem jest stwierdzenie: „iloczyn mnożenia (tego konkretnego) wynosi 6” jako synonimiczne względem „w tym mnożeniu iloczyn równa się 6”?

    Z poważaniem mp

    Marek Penszko
  2. 26.04.2023

    Szanowny Panie,

    stwierdzenia typu: Iloczyn mnożenia [tego konkretnego] wynosi 6 oraz W tym mnożeniu iloczyn równa się 6 mają charakter pleonastyczny, a więc zawierają błąd leksykalny. Tak jak akwen zawsze jest wodny, tak iloczyn zawsze dotyczy mnożenia (tego lub innego), ponieważ – jak już ustaliliśmy wcześniej – stanowi wynik tego działania arytmetycznego. Jeśli nawet wskazujemy palcem na konkretne zapisy matematyczne, powinniśmy powiedzieć:


    Iloczyn tych liczb wynosi 6.

    W tym działaniu iloczyn równa się 6.


    Łączę wyrazy szacunku

    Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego