kontaktron

kontaktron

16.10.2023
16.10.2023

Dzień dobry! Chciałabym poprosić o wyjaśnienie etymologii słowa „kontaktron”. W większości języków nazwa pochodzi albo od angielskiego „reed switch” (np. hiszpańskim, francuskim, niemieckim) albo od znaku towarowego Herkon (np. rosyjskim, ukraińskim). Czy słowo zostało zaczerpnięte z innego języka, czy powstało na rodzimym gruncie?

Strukturalnie wyraz kontaktron ‘czujnik kontaktowy z wbudowanym systemem operacyjnym’ składa się z dwóch członów składowych: kontak(t)+ tron. Człon pierwszy kontakt jest dawnym już i dobrze zaadaptowanym w polszczyźnie zapożyczeniem – por. niem. Kontakt, fr. contact, łac. contactus ‘zetknięcie się’. Człon drugi jest zapożyczeniem nowym z języka angielskiego — jest to niepełny akronim ang. wyrażenia The Real-Time Operating System Nucleas. Mamy zatem najprawdopodobniej do czynienia z tzw. zapożyczeniem sztucznym, związanym z rozwojem współczesnej elektroniki, tj. wyrazem, który powstał na gruncie języka polskiego, ale z elementów językowych genetycznie obcojęzycznych. Tezę tę potwierdzają inne niż kontaktron nazwy tego desygnatu występujące w językach obcych, z których moglibyśmy ewentualnie ten wyraz zapożyczyć – por. ang. reed switch, reed relay; niem. Reed Schalter; fr. interrupteur à lames.

Stanisław Dubisz
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego