Wyrazy miesiąc (psł *mӗsęcь < * mӗsętjь), tysiąc(psł. * tysątjь // tysętjь) mają genezę prasłowiańską, wyraz pieniądz jest zapożyczeniem st.-gr.-niem. pfenning (> pӗnędzь> p’eńądz), prawdopodobnie w IX w.n.e. Miesiąc i pieniądz to rzeczowniki, tysiąc to tzw. liczebnik główny, mający morfologicznie model odmian rzeczownikowej. W formach mianownikowych liczby pojedynczej tych wyrazów utrwaliła się samogłoska –ą- występująca po spółgłosce miękkiej, a więc musiała tam pierwotnie występować samogłoska –ę- długa. Widać to w rekonstrukcji wyrazu miesiąc, tysiąc ma od prasłowiańszczyny postacie oboczne z -ą- lub –ę-, a w wyrazie pieniądz długość samogłoski

–ę- jest wynikiem procesu tzw. wzdłużenia zastępczego. Pierwotnie w odmianie tematy tych form były zalternowane – tam gdzie występowała pierwotnie samogłoska długa występowało –ą-, a tam gdzie pierwotnie występowała samogłoska krótka występowało –ę-.

W związku z ewolucją systemu samogłosek nosowych w języku polskim oraz kształtowaniu się nowych wzorców odmiany następowały wyrównania analogiczne postaci tematów fleksyjnych, jak widać na ogół do postaci mianownikowych z samogłoską –ą- (miesiąc, tysiąc, pieniądz). Formy dopełniacza liczby mnogiej miesięcy < miesięc’i, tysięcy < tysięc’i, pieniędzy <pieniędz’i zachowują dawną postać tematu fleksyjnego być może ze względu na palatalizujący wpływ pierwotnej końcówki tzw. deklinacji jo-tematowej w postaci –i (po depalatalizacji > -y), podtrzymujący miękką postać zakończenia tematu: -śięc’-, -ńiędz’-. Podobna sytuacja zaszła w narzędniku liczby mnogiej rzeczownika pieniądz. Jeśli chodzi o wyrównania analogiczne, które były powodowane różnymi czynnikami i w których nawarstwiały się na ogół czynniki czynniki fonetyczne i morfologiczne, to – niestety – nie mamy do czynienia z pełną regularnością procesów i zmian językowych, ale – jak wiadomo – rozwój języka nie zawsze jest logiczny.