na szydełku

na szydełku

14.11.2023
10.05.2023

Dzień dobry,

spotkałam się twierdzeniem, że sformułowanie „robić na szydełku” jest błędne i że powinno się mówić np. „zrobione szydełkiem”. Czy to prawda?

Pozdrawiam

Marta Kisiel

Wyrażenie na szydełku łączy się z czasownikami niedokonanymi i dokonanymi, jak również z utworzonymi od nich imiesłowami przymiotnikowymi biernymi:

  1. robić coś – zrobić coś na szydełku; robiony – zrobiony na szydełku;
  2. dziergać coś – wydziergać coś na szydełku; dziergany – wydziergany na szydełku.

Przykłady użycia:

  • Ostatnio możecie zauważyć, że coraz więcej robię na szydełku, mimo że jakoś do drutów miłość większa.
  • Czasami robię na szydełku. Zrobiłam trzy misie, z czego dwa nadają się do pokazania i widnieją już na moim fb.
  • Króliczek ręcznie robiony na szydełku.
  • Fanów zaciekawiło bikini artystki. Oryginalny strój wygląda, jakby był robiony na szydełku!
  • Proponuję piękną, wrzosową kamizelkę, którą zrobiłam na szydełku z bawełny Safran.
  • Bluzeczkę tę zrobiłam na szydełku włóczką Jeans.
  • Obraz na ścianę zrobiony na szydełku ociepli wnętrze każdego domu.
  • Obrus zrobiony na szydełku w piękne wzory albo śliczne serwetki to prawdziwy wnętrzarski hit i zachwycą się nim nie tylko wasze babcie i teściowe!
Adam Wolański
  1. 14.11.2023

    Jeszcze doprecyzuję, bo nie wiem, czy odpowiednio zadałam pytanie: rozumiem, że sformułowanie "NA szydełku" (analogiczne do "na drutach") jest jak najbardziej poprawne?

    Marta Kisiel
  2. 14.11.2023

    robić szydełkiem albo na szydełku


    Współczesne wydawnictwa słownikowe o charakterze normatywnym (np. Wielki słownik języka polskiego PAN) dopuszczają – w wypadku szydełka – dwa oboczne schematy składniowe – bezprzyimkowy oraz z przyimkiem na, por.

    · robić coś, dziergać, wykonywać coś szydełkiem;

    · robić/ zrobić coś na szydełku; dziergany/ wydziergany na szydełku, wykonany na szydełku.

    Wcześniej opracowane słowniki, np. Nowy/Wielki słownik poprawnej polszczyzny, dopuszczają tylko pierwszy wariant, przy czym uwaga ta jest sformułowana niejako na marginesie hasła robić. Oba wydawnictwa w ogóle nie notują hasła szydełko. Co ciekawe NSPP i WSPP w haśle dziergać dopuszczają tylko jeden schemat składniowy z przyimkiem na: ktoś dzierga coś na czymś (schemat ten jest ilustrowany tylko dzierganiem na drutach, jakby nie można było dziergać na szydełku).

    Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego