należeć się – przysługiwać
Chciałabym dowiedzieć się jaka jest i czy jest różnica między „należy się” a „przysługuje”. Nurtuje mnie czy jeśli mówimy np. o sytuacji, w której pracownik przepracował rok i posiada on prawo do urlopu, możemy powiedzieć, że urlop „mu się należy” czy „przysługuje”? Czy w tym kontekście słowa mają takie samo znaczenie? Czy każde z nich możemy zastosować według upodobania, czy któreś jest preferowane i dlaczego?
Czasownik przysługiwać należy do stylu urzędowo-kancelaryjnego. Oznacza, że coś się komuś należy z tytułu ustawy, prawa, przywileju itp., por. np.
Przysługuje mu urlop, premia i ubranie ochronne
Skorzystał z przysługującego mu prawa odwołania się do władz zwierzchnich.
Z kolei czasownik należeć się jest neutralny stylistycznie. Może w języku ogólnym stanowić synonim wyrazu przysługiwać, ale również może być ekwiwalentem powinności, należności bądź zapłaty, por. np.
Należy się mu urlop i nagroda.
Należał jej się porządny odpoczynek.
Należą mu się pieniądze.
Za naprawę należy się 200 zł.