obiad i objadać
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
14.04.2008
14.04.2008
Ciekawi mnie, z czego wynika różnica w pisowni wyrazów obiad i objadać się – dlaczego, skoro podstawa słowotwórcza jest taka sama, w jednym wyrazie pozostało j, a w innym mamy i? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Różnicę w pisowni najłatwiej objaśnić, stosując zasady słowotwórstwa historycznego. Z analizy słowotwórczej wynika bowiem, że wyrazy obiad i objadać (się) nie mają wspólnej podstawy słowotwórczej (choć wywodzą się ze wspólnego etymonu *ěd).
Rzeczownik obiad jest kontynuacją prasłowiańskiej formy *obědъ – derywatu pochodnego od czasownika *ob-ěsti (od *ob-ědti), utworzonego w wyniku derywacji wstecznej.
Natomiast objadać (się) jest czasownikiem utworzonym od wielokrotnego jadać (kontynuantu prsł. *ědati) w wyniku prefiksacji formantem ob-; por. także najadać się, podjadać, przejadać, ujadać, wyjadać, zjadać, zajadać (się).
Inaczej mówiąc: bi w obiad jest dwuznakiem, oznacza miękkie b; bj w objadać (się) jest połączeniem b + j (na granicy dwu morfemów).
Rzeczownik obiad jest kontynuacją prasłowiańskiej formy *obědъ – derywatu pochodnego od czasownika *ob-ěsti (od *ob-ědti), utworzonego w wyniku derywacji wstecznej.
Natomiast objadać (się) jest czasownikiem utworzonym od wielokrotnego jadać (kontynuantu prsł. *ědati) w wyniku prefiksacji formantem ob-; por. także najadać się, podjadać, przejadać, ujadać, wyjadać, zjadać, zajadać (się).
Inaczej mówiąc: bi w obiad jest dwuznakiem, oznacza miękkie b; bj w objadać (się) jest połączeniem b + j (na granicy dwu morfemów).
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
