obok rzeki

obok rzeki

3.06.2023
3.06.2023

Mam pytanie dotyczące wariantów „nad rzeką” — czy można powiedzieć, że coś dzieje się „obok rzeki”, np. „Festiwal odbędzie się obok rzeki”? Chyba nie ma nic niepoprawnego w tej wersji, ale nadal sprawia wrażenie, że coś jest nie tak.

Przysłówek obok (w zn. ‘w niewielkiej odległości przestrzennej od tego, o czym mowa’) może być łączony z rzeczownikiem rzeka, por. np.

  • Do odnalezienia szczeniaków w reklamówce leżącej obok rzeki Strawy w Piotrkowie Trybunalskim doszło 9 maja.
  • Dodatkową atrakcją dla wodnych turystów jest położony tuż obok rzeki park linowy w Rudnicy.
  • Leżała wycieńczona w trzcinach obok rzeki.
  • Na bychawskim podzamczu obok rzeki znajdują się stawy hodowlane z początku XX wieku.
  • Obok rzeki znajdują się dwa parki narodowe.
  • Pracownicy wyrzucają odpady na wysypisko znajdujące się tuż obok rzeki Dhaleshwari.
  • Sprzedam działkę leśno-rolną położoną obok rzeki Radomki.

We wszystkich przytoczonych powyżej zdaniach okolicznik miejsca obok rzeki „opisuje” właściwości przestrzenne w kontekście stanów określonych czasownikami typu: leżeć, być położonym, znajdować się oraz obiektów – ożywionych i nieożywionych – wyrażonych rzeczownikami konkretnymi: działka, jakaś osoba, park linowy, parki narodowe, reklamówka, stawy hodowlane, wysypisko. Tymczasem w wypowiedzeniu przytoczonym w pytaniu mamy do czynienia z rzeczownikiem festiwal (bardziej abstrakcyjnym niż konkretnym) i czasownikiem odbyć się oznaczającym działanie. Dlatego też łączliwość leksykalna jest tu zaburzona i zdanie „sprawia wrażenie, że coś jest nie tak”. Gdyby napisać np., że Estrada, na której odbywają się występy festiwalowe, znajduje się obok rzeki, zdanie byłoby do zaakceptowania.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego