w pokoju
Dzień dobry, mam wątpliwości w sprawie określenia wyrażenia „w pokoju” — czy mogę uznać je za przysłówek? ( skoro pytanie gdzie?) , czy jest to jednak wyrażenie przyimkowe? Dziękuję za rozwiązanie problemu. Serdecznie pozdrawiam.
W pokoju, czyli połączenie przyimka i rzeczownika, to wyrażenie przyimkowe. W zdaniu może ono – podobnie jak przysłówek – pełnić funkcję okolicznika, por. Zostawiła dziennik (gdzie?) w pokoju nauczycielskim. Ale może też stanowić określenie rzeczownika jako przydawka przyimkowa, por. np. zebranie w pokoju nauczycielskim.
Wyrażenia przyimkowe przysłówkami nie są. Możemy natomiast powiedzieć, że w wypowiedzeniu – jako okoliczniki – występują w funkcji przysłówkowej, por.
- Spojrzał na nią (jak?) z uśmiechem.
- Stała (gdzie?) przed domem.
- Wrócił (kiedy?) przed północą.
Na koniec warto wspomnieć, że w polszczyźnie są konstrukcje złożone z przyimka i rzeczownika, które można traktować jako przysłówki. Są to tzw. frazy przysłówkowe, por. np. do szaleństwa (np. kochać kogoś do szaleństwa), na myśl (np. uśmiechnąć się na myśl o czymś), pod nosem (np. szeptać coś pod nosem), z wiatrem (np. płynąć z wiatrem). Należy jednak podkreślić, że tego rodzaju struktury mają status jednostek leksykalnych (wyrazów), a nie doraźnie tworzonego połączenia wyrazowego typu: do domu, na stole, pod szafą, z kina.
Ponadto niektóre polskie przysłówki pochodzą od wyrażeń przyimkowych, por. np. nadzwyczaj, naprzód, zresztą.