pieniacz
Szanowni Państwo,
czy słowo pieniacz «osoba lubiąca się procesować z błahych powodów» łączy się etymologicznie ze starogreckim słowem „poinḗ” [ποινή] «okup pieniężny jako zapłata za zabójstwo, grzywna, zapłata, kara»?
Z poważaniem
Stratos Vasdekis
Pieniacz to rzeczownik odczasownikowy stanowiący nazwę wykonawcy czynności. Po raz pierwszy został odnotowany w polszczyźnie w zabytku piśmienniczym pochodzącym z 1597 r. (por. Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, F. Pepłowski, K. Mrowcewicz, t. 1–35, Wrocław–Warszawa 1966–2014). Został urobiony od dawnego czasownika pieniać się w znaczeniu ‘mieć, prowadzić sprawę w sądzie, występować przeciw komu; prawować się, procesować się’ (pol. pieniać (się) + -acz). Czasownik ten stanowił zapożyczenie właściwe staroruskiej formy pěnjati (por. A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000, t. 2, s. 553). W dawnej polszczyźnie istniał ponadto rzeczownik rodzaju żeńskiego pienia w znaczeniu ‘spór z kimś w sądzie o majątek’.
Tyle o rzeczowniku pieniacz można stwierdzić z całą pewnością.