po dziś dzień a w dniu dzisiejszym

po dziś dzień a w dniu dzisiejszym

10.12.2022
10.12.2022

Czym różni się wyrażenie „po dziś dzień” od wyrażenia „w dniu dzisiejszym”, czy to pierwsze jest poprawne a drugie uznaje się za zło konieczne języka urzędowego?

Frazeologizm po dziś dzień (w zn. ‘do chwili obecnej, do naszych czasów’) pojawia się w tekstach pisanych w stylu książkowym, por. np.


Utwory te po dziś dzień nie straciły swego znaczenia.

Bohaterowie tej historii żyją po dziś dzień, nie ujawniając prawdy.


Z kolei analityzm w dniu dzisiejszym, będący ekwiwalentem wyrazów dziś lub dzisiaj, jest charakterystyczny dla stylu urzędowego, por. np.


W dniu dzisiejszym Sejm bezwzględną większością głosów dokonał wyboru nowego Rzecznika Praw Obywatelskich.


Podstawowa różnica między oboma omawianymi tu wyrażeniami – oprócz tego, że powinny się pojawiać w różnych stylach funkcjonalnych współczesnej polszczyzny – polega na tym, iż frazeologizmu po dziś dzień nie da się zastąpić jednowyrazowym ekwiwalentem, podczas gdy konstrukcję w dniu dzisiejszym – jak każdy analityzm – można zastąpić pojedynczym leksemem, por. też inne kancelaryzmy: na chwilę obecną (= obecnie), udzielać wsparcia (= wspierać), w ostatnim czasie (= ostatnio).

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego