ropostek

ropostek

30.03.2023
30.03.2023

Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?

Termin medyczny ropostek (łac. hypopyon) to wyraz złożony, podobnie jak analogicznie utworzone określenie krwistek (łac. hyphema) w znaczeniu ‘nagromadzenie krwi w przedniej komorze oka’. Drugi człon stek, będący w etymologicznym związku z wyrazem ściek, który z kolei jest wykorzystywany w charakterze odpowiednika łac. cloāca (‘ściek, kanał’, ‘końcowy odcinek przewodu pokarmowego’), oznacza nagromadzenie czegoś złego, niepożądanego. Wyraz stek w tym znaczeniu pochodzi od prasłowiańskiej formy rzeczownikowej *sъtъkъ (‘to, co utkane, połączone w całość, zespolone’), a ta z kolei od czasownika *tъkati (‘stykać się, łączyć się’, por. pol. tkać, stykać się).

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego