świadczyć

świadczyć

4.07.2023
4.07.2023

Dzień dobry,

chciałabym zapytać o słowo świadczyć w znaczeniu „świadczyć usługi”, „przekazywać pieniądze”. Jestem ciekawa, w jaki sposób znaczenie tego słowa rozwinęło się w tym kierunku, jeśli za podstawowe znaczenie uznamy „być świadkiem”, „być oznaką czegoś”.

Pozdrawiam

Czasownik świadczyć, utworzony od rzeczownika świadek (psł. *sъvědokъ ‘ten, kto wie o czymś razem z inną osobą’), miał już w staropolszczyźnie (formy: świaczczyć, świedczyć) bardzo szeroki zakres znaczeniowy: 1) ‘być objawem, dowodem, świadectwem czegoś’, 2) ‘wypowiadać się, składać oświadczenie, wydawać urzędowe orzeczenia, zaświadczenia’, 3) ‘występować w charakterze świadka, składać zeznania’, 4) ‘potwierdzać coś’, 5) ‘czynić komuś coś dobrego, wykonywać coś na czyjąś rzecz’ (por. W Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005). Te dwa współczesne konteksty semantyczne – związane z wykonywaniem odpłatnie jakieś usługi (np. świadczyć pracę, usługi) oraz ponoszeniem wydatków na określone cele (np. świadczyć na rzecz dziecka, budżetu państwa, na cele kultu, charytatywne) – motywowane są bezpośrednio od staropolskiego znaczenia: ‘robić coś na korzyść drugiej osoby, wykonywać coś na czyjąś rzecz itp.’.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego