udolny i nieudolny

udolny i nieudolny

24.01.2013
24.01.2013

Moje uszanowanie!

Chciałem zapytać o przymiotnik nieudolny. Jaki jest jego antonim? Nasuwa mi się udolny, ale czy kiedykolwiek istniało takie słowo? Jeśli tak, to w jakich okolicznościach wyszło z użycia?

Pozdrawiam

Istniało słowo udolny. W słowniku Doroszewskiego – od niedawna dostępnym w internecie pod adresem https://sjp.pwn.pl/doroszewski/udolny;5510490.html – zilustrowane dwoma cytatami, starszym – z drugiej połowy XIX w., nowszym – z połowy XX w. Bańkowski w słowniku etymologicznym datuje jego narodziny na drugą połowę XVII w.

Antonimem do nieudolny może być więc w zasadzie udolny, choć to słowo przestarzałe, nieobecne w nowszych słownikach. Wśród współczesnych wyrazów mamy zaś: umiejętny, wprawny, zręczny, choć te oczywiście mają bliższe antonimy w wyrazach nieumiejętny, niewprawny, niezręczny.

Nie tylko nieudolny nie występuje w dzisiejszej polszczyźnie bez nie-, ale także niedołężny, nieporadny i niezdarny.

Wszystkie te przykłady zaczerpnąłem z Wielkiego słownika wyrazów bliskoznacznych PWN, który nb. prawie w całości został wbudowany w internetową wersję Uniwersalnego SJP tego samego wydawcy.

Happy browsing! Szczęśliwego szperania!

Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego