Skrótowce oznaczające jednostki organizacyjne sił zbrojnych

Skrótowce oznaczające jednostki organizacyjne sił zbrojnych
22.11.2015
22.11.2015
Bardzo proszę o poradę w sprawie skrótów nazw oddziałów wojskowych.
Czy dla nazwy 2. Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 2. DPLeg. AK?
Czy dla nazwy 3. Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 3. ppleg. AK?
Czy dla nazwy 72. Pułk Piechoty Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 72. pp AK?
Bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości i wskazanie prawidłowych form skrótów.
W piśmiennictwie z dziedziny wojskowości, w szczególności historiografii wojskowej, stosuje się zwyczajowo dwojaki zapis skrótowców oznaczających jednostki organizacyjne sił zbrojnych. Skrótowce odnoszące się do nazw własnych pododdziałów i oddziałów (np. batalionów, dywizjonów i pułków) zapisuje się małymi literami, a do związków taktycznych i operacyjnych (brygad, dywizji, korpusów itd.) – wielkimi. Ma to na celu uniknięcie nieporozumień, od razu bowiem wiadomo, że
16 bpd to 16 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki,
a
6 BPD to 6 Brygada Powietrznodesantowa im. gen. bryg. Stanisława Franciszka Sosabowskiego.
Jeśli skrótowce odnoszące się do dwóch różnych jednostek miałyby mieć taki sam zapis, różnicuje się je zwyczajowo, por. np.
20 Dywizja Piechoty to 20 DP,
a
2 Warszawska Dywizja Pancerna to 2 DPanc (toponimiczny człon przymiotnikowy nie wchodzi zwyczajowo w skład skrótowca).
W omawianych tu skrótowcach kropki są konwencjonalnie pomijane na mocy reguły interpunkcyjnej, która mówi, iż jeśli z kontekstu jednoznacznie wynika, że użyto liczebnika porządkowego, to po cyfrze arabskiej nie trzeba stawiać kropki ani w formie mianownikowej, ani w pozostałych przypadkach gramatycznych. Tendencja do skrótu sprawia jednak, że coraz więcej mamy w polszczyźnie skrótów zapisywanych wielkimi literami. Dotyczy to również skrótów jednostek wojskowych traktowanych jako wyrażenia pospolite, a nie nazwy własne, por. np. DP obok dyw. piech. W konsekwencji może się zdarzyć, że w jednym tekście (np. legendzie do mapy) pojawi się zapis 3 DP – raz w odniesieniu do trzech dywizji piechoty, innym razem w odniesieniu do Trzeciej Dywizji Piechoty. Jeśli miałoby dochodzić do nieporozumień z tego powodu, warto rozważyć użycie kropki w skrótowcach od nazw własnych.
Przywołane w pytaniu jednostki wojskowe mają następujący zapis skrótowców:
2 Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej 2 DP Leg. AK,
3 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej 3 pp Leg. AK,
72 Pułk Piechoty Armii Krajowej72 pp AK,
przy czym wyrażenie Legiony Armii Krajowej skracane jest do postaci: Leg. AK.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego